Biển Đông: COC là gì? Bao giờ mới có?

Trước Các phức tạp của tình hình Biển Đông, DOC ( Tuyên bố của Các bên về ứng xử trên Biển Đông ) là một bước tiến, COC sẽ là bước tiến xa hơn. Tuy nhiên, phía Trung Quốc vẫn trì hoãn việc kỹ kết văn bản này .

TS Trần Công Trục trả lời: Bộ quy tắc ứng xử Biển Đông (tiếng Anh: Code of Conduct, viết tắt là COC)

Về Các thành tố cơ bản của COC, ASEAN đã biểu lộ rõ chủ trương mong ước COC sẽ phải là một công cụ góp phần hiệu suất cao hơn cho tự do, bảo mật an ninh và không thay đổi ở Biển Đông .

Nếu có COC, có thể tình hình Biển Đông sẽ bớt căng thẳng hơn

Bạn đang đọc: Biển Đông: COC là gì? Bao giờ mới có?

Theo đó, phương pháp tiếp cận chung của ASEAN là COC cần phải dựa trên và nhân lên cao hơn từ DOC. Cụ thể, nội dung của COC sẽ bộc lộ :- Nguyên tắc tôn trọng pháp luật quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc, Công ước Luật biển 1982 ( UNCLOS ), Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác Khu vực Đông Nam Á ( TAC ), Tuyên bố DOC …- Mục tiêu của COC là nhằm mục đích tạo ra khuôn khổ dựa trên lao lý pháp luật để kiểm soát và điều chỉnh hành vi của Các bên ở Biển Đông theo Các nguyên tắc trên .- Các nghĩa vụ và trách nhiệm và hành vi ứng xử của Các bên ở Biển Đông : Trước hết, đó là phải vì tiềm năng độc lập, không thay đổi, bảo mật an ninh, bảo đảm an toàn và tự do hàng hải, thôi thúc hợp tác kiến thiết xây dựng lòng tin, ngăn ngừa tranh chấp leo thang và xử lý tự do Các tranh chấp, trên cơ sở lao lý quốc tế và Công ước Luật biển .Đồng thời, nhấn mạnh vấn nạn việc tôn trọng vùng độc quyền kinh tế tài chính và thềm lục địa của Các vương quốc ven biển theo Công ước Luật biển 1982 .- Cơ chế bảo vệ triển khai COC, trong đó có việc thiết lập chính sách giám sát và bảo vệ thực thi COC, thiết kế xây dựng Các chính sách giải quyết và xử lý vi phạm COC và bảo vệ xử lý Các tranh chấp bằng giải pháp tự do, trên cơ sở pháp luật quốc tế, Công ước Luật biển, TAC .

Theo quan điểm của ASEAN, COC vừa phải thừa kế Các điểm tích cực của DOC, vừa phải được nâng cao thêm trên cơ sở tổng kết mười năm thực thi DOC và nhằm mục đích cung ứng nhu yếu của tình hình mới .Như vậy, cùng với việc nhấn mạnh vấn nạn Các nguyên tắc tích cực đã có trong DOC ( tự do, không thay đổi, bảo mật an ninh, bảo đảm an toàn và tự do hàng hải, xử lý Các tranh chấp bằng giải pháp tự do, tôn trọng lao lý quốc tế và Công ước Luật biển ), ASEAN mong ước Bộ quy tắc COC phải có tính cam kết và ràng buộc cao hơn DOC, phải có chính sách giám sát và bảo vệ triển khai, và đặc biệt quan trọng là bổ trợ pháp luật nhấn mạnh vấn nạn nguyên tắc tôn trọng Vùng độc quyền kinh tế tài chính và Thềm lục địa của Các vương quốc ven biển theo Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982 .Tài liệu của ASEAN về Các thành tố chính của COC nêu trên sẽ là cơ sở để ASEAN trao đổi quan điểm của mình với Trung Quốc .Tuy nhiên, phải khẳng định chắc chắn rằng, đây mới là quan điểm từ phía ASEAN. Do đó, ASEAN còn phải thương lượng đơn cử với phía Trung Quốc và quy trình này sẽ không phải thuận tiện vì quan điểm của Các bên còn rất khác nhau, không dễ gì hoàn toàn có thể đi đến thông nhất một sớm một chiều được .

Như mọi người đã biết, DOC từng được thai nghén và thông qua cấp chuyên viên Các năm 1990. Tuy nhiên, hơn mười năm sau, mãi đến năm 2002, TQ mới đặt bút ký với ASEAN văn bản này. Và phải chờ thêm gần 9 năm nữa, đến nay, Quy tắc chỉ dẫn thực thi một tuyên bố ký kết phương pháp đấy 10 năm mới được chứng thực. Tại sao các tài liệu quan trọng này phải chờ mãi bao nhiêu năm nay TQ mới chịu đàm phán (từ 1990)? Tại sao thương thảo kéo dài đến ngần ấy năm mới đạt được thỏa thuận (từ 2002)? Và liệu khi nào thì TQ và ASEAN mới ký kết được văn bản cuối cùng mà khu vực và thế giới đang nóng lòng đón đợi : COC?

Căng thẳng vừa mới qua tại Biển Đông xuất phát từ Các quyết đoán đơn phương của Trung Quốc trong khoanh vùng phạm vi biển được bảo phủ bởi đường “ Lưỡi bò ”. Tàu hải giám và ngư chính TQ bắt giữ hoặc rình rập đe dọa tàu cá của Nước Ta, Philippines, ngăn cản tàu thăm dò của hai nước này, thậm chí còn còn nhiều lần cắt cáp thăm dò dầu khí của tàu Nước Ta ngay trong vùng độc quyền kinh tế tài chính của Nước Ta. Đó là căn nguyên của mọi bức xúc trong khu vực và quốc tế. Vì vậy, con đường từ DOC đến COC là còn dài .Gần 20 năm trôi qua, nhưng không ai đoán chắc phải chờ bao nhiêu thời hạn nữa Các bên mới đi tới COC ; tức là chấp thuận đồng ý ở Lever cao hơn, có sự ràng buộc về mặt pháp lý quốc tế, pháp luật hành vi ứng xử của Các bên trên Biển Đông. Con đường từ DOC đến COC, mặc dầu có thêm bản chỉ dẫn vẫn đang ở phía trước. Bởi vì yêu sách biên giới biển “ lưỡi bò ” đã được chính thức hoá bằng Công hàm của nhà nước Trung Quốc gửi lên Liên Hiệp Quốc và bằng Các hoạt động giải trí gây sức ép trên thực địa nhằm mục đích giành sự công nhận trên trong thực tiễn yêu sách không bình thường của họ .Hồng Chuyên ( chọn đăng )