Hạn mức tăng trưởng tín dụng: những lý do… chưa xác đáng!

( KTSG ) – Mới đây, có đại biểu Quốc hội ý kiến đề nghị Ngân hàng Nhà nước ( NHNN ) xem xét trong thời hạn tới thay việc quản trị bằng giải pháp hành chính là cấp “ room ” tín dụng ( tức hạn mức tăng trưởng tín dụng – người viết ), bằng việc quản trị thông số bảo đảm an toàn vốn, vừa bảo vệ bảo đảm an toàn, vừa tương thích với chuẩn Basel 2 và thông lệ quốc tế ( 1 ) .

Lý do cho ý kiến đề nghị này, theo vị đại biểu, là cần có những giải pháp, những chủ trương, cơ chế tạo động lực cho doanh nghiệp trong nước, nhất là để doanh nghiệp tư nhân, được thuận tiện vay vốn, thay đổi sản xuất, nâng cao hiệu suất, chất lượng. Vốn tín dụng từ ngân hàng nhà nước là nguồn tiếp cận chính của doanh nghiệp .

Nếu dòng vốn không kịp thời, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, kiệt quệ dẫn đến phải đóng cửa, phá sản. Kinh tế có thể dẫn đến suy thoái, sau một đợt khủng hoảng tài chính sẽ cần rất nhiều năm để phục hồi.

Bạn đang đọc: Hạn mức tăng trưởng tín dụng: những lý do… chưa xác đáng!

Theo người viết, có vẻ như vị đại biểu trên đã hiểu sai về vai trò và ảnh hưởng tác động của hạn mức tăng trưởng tín dụng đến doanh nghiệp và nền kinh tế tài chính nên mới đề xuất NHNN bỏ nó đi . Cụ thể hơn, hạn mức tăng trưởng tín dụng đúng là sẽ hạn chế mức độ tăng trưởng tín dụng ( tức “ room ” tín dụng theo cách hiểu của vị đại biểu ) của từng tổ chức triển khai tín dụng theo quan điểm chủ quan của NHNN. Nhưng điều này không có nghĩa là doanh nghiệp là người mua của một tổ chức triển khai tín dụng đơn cử, ví dụ là ngân hàng nhà nước A, cũng sẽ bị số lượng giới hạn mức độ cho vay một cách tương ứng . Bởi ngoài ngân hàng nhà nước A thì doanh nghiệp còn hoàn toàn có thể vay vốn ở ngân hàng nhà nước B, C, E …, miễn là doanh nghiệp cung ứng được những tiêu chuẩn để được vay vốn từ những ngân hàng nhà nước này. Tất nhiên cũng phải có thêm điều kiện kèm theo đủ là lãi suất vay cho vay của những ngân hàng nhà nước này phải ở mức cạnh tranh đối đầu, gật đầu được . Trước sự hiểu sai nói trên thì rõ ràng NHNN không có nguyên do gì để phải bỏ công cụ hạn mức tăng trưởng tín dụng, một công cụ mà cho đến nay NHNN luôn kiên trì bảo vệ. Lưu ý thêm rằng người viết lập luận “ hộ ” cho NHNN như thế này không phải là để ủng hộ NHNN duy trì công cụ này. Thực tế, người viết đã đôi lần phân tích sự bất hài hòa và hợp lý của công cụ này, và sẽ liên tục lặp lại ý này trong phần sau của bài viết .

Liệu hạn mức tăng trưởng tín dụng có phải đang được sử dụng như “ cây gậy hay củ cà rốt ” để “ khuyến khích ” tổ chức triển khai tín dụng tuân thủ tốt khuynh hướng chủ trương tiền tệ của NHNN, gồm có tự nguyện cắt giảm lãi suất vay cho vay với những đối tượng người tiêu sử dụng bị tác động ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 ?

Tất nhiên, vị đại biểu trên hoàn toàn có thể bổ trợ thêm vào lập luận của mình rằng do những ngân hàng nhà nước khác như B, C, E … cũng bị hạn chế tăng trưởng tín dụng ( tăng trưởng tín dụng của họ cũng chỉ được phép ở một mức đơn cử nào đó, ví dụ như 12 % hoặc 18 % trong năm, chứ không phải là vô hạn ) nên rốt cuộc doanh nghiệp đi vay từ những ngân hàng nhà nước này cũng sẽ bị hạn chế số vốn vay được . Cho dù vậy thì cần nhớ rằng, về nguyên tắc, sẽ không hề, không khi nào có việc một ngân hàng nhà nước TW lại để cho doanh nghiệp muốn vay bao nhiêu thì cũng được mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước phân phối ( vô điều kiện kèm theo ). Hệ thống ngân hàng nhà nước hoàn toàn có thể phân phối bao nhiêu tín dụng cho nền kinh tế tài chính phụ thuộc vào vào cung tiền của ngân hàng nhà nước TW, được đo lường và thống kê dựa trên nhiều yếu tố như lạm phát kinh tế và việc làm .

Do đó, giả sử ngân hàng trung ương (trong trường hợp Việt Nam là NHNN) chỉ muốn tăng trưởng tín dụng của cả nền kinh tế ở một con số cụ thể, chẳng hạn là 10%, thì họ cũng chỉ bơm ra nền kinh tế một lượng tiền phù hợp với con số này. Với một lượng cung tiền có hạn, các ngân hàng phải cạnh tranh cho vay một cách tối ưu nhất (khách vay tốt, lãi suất cao), còn khách hàng cũng sẽ chỉ vay một cách tối ưu nhất (lãi suất thấp, điều kiện dễ).

Các yếu tố cạnh tranh đối đầu mang tính thị trường như vậy sẽ dẫn đến thực trạng luôn chỉ có 1 số ít doanh nghiệp được vay / vay được số tiền mong ước với mức lãi suất vay “ đồng ý được ”. Do đó, dù NHNN không vận dụng hạn mức tăng trưởng tín dụng cho từng ngân hàng nhà nước thì rốt cuộc cũng sẽ không có chuyện doanh nghiệp vay vốn dễ và tùy thích theo nhu yếu . Đặc biệt, trong quá trình khó khăn vất vả như lúc bấy giờ, dù NHNN có nới hạn mức tăng trưởng tín dụng, hoặc tốt nhất là bỏ cái này đi, thì doanh nghiệp vẫn khó, càng khó tiếp cận tín dụng ngân hàng nhà nước. Nói cách khác, hạn mức tăng trưởng tín dụng không phải là cái cần bị phê phán trong trường hợp đơn cử của vị đại biểu này . Nói như trên không có nghĩa là NHNN đã đúng khi kiên cường với hạn mức này. Trong phản hồi của mình trước đề xuất của vị đại biểu trên, NHNN cũng đưa ra những nguyên do … chưa xác đáng, không lý giải hài hòa và hợp lý được tại sao phải duy trì hạn mức này . Cụ thể, NHNN cho rằng tăng trưởng tín dụng quá cao không chỉ tiềm ẩn rủi ro đáng tiếc không ổn định vĩ mô chung cho nền kinh tế tài chính mà còn ngày càng tăng rủi ro đáng tiếc so với từng tổ chức triển khai tín dụng, tác động ảnh hưởng đến bảo đảm an toàn của mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước. Để bảo vệ bảo đảm an toàn mạng lưới hệ thống, trấn áp ngặt nghèo nợ xấu, thời hạn qua, NHNN kiên cường trấn áp chặt tăng trưởng tín dụng theo hướng đưa ra chỉ tiêu tín dụng xu thế đầu năm và thông tin cho từng tổ chức triển khai tín dụng . Có thể thấy ngay nguyên do này của NHNN chính là điều đã được nghiên cứu và phân tích ở đoạn trên. Theo đó, trọn vẹn đúng đắn khi NHNN thận trọng với rủi ro đáng tiếc đến từ việc tín dụng tăng trưởng quá cao. Nhưng cũng như đã nói, để quản trị tăng trưởng tín dụng thì NHNN chỉ cần quản trị cung tiền – một trong những công dụng và thiên chức cơ bản của ngân hàng nhà nước TW, mà đơn cử trong trường hợp muốn hạn chế tăng trưởng tín dụng thì chỉ cần hạn chế tăng cung tiền / hạn chế thả lỏng chủ trương tiền tệ – chứ không phải là quay ra phát hành và áp đặt hạn mức tăng trưởng tín dụng cho từng tổ chức triển khai tín dụng . Cuối cùng, tuy nhiều người, gồm người viết và những tổ chức triển khai quốc tế như IMF và Moody’s đã chỉ ra những chưa ổn của hạn mức tăng trưởng tín dụng nhưng NHNN vẫn “ kiên cường ” duy trì hạn mức này. Điều này đặt ra câu hỏi, phải chăng NHNN còn ẩn ý gì đó mà họ không tiện nói ra để liên tục kiên trì như vậy ? Một phần câu vấn đáp này hoàn toàn có thể nằm trong ý đồ sử dụng hạn mức này như “ cây gậy hay củ cà rốt ” để “ khuyến khích ” tổ chức triển khai tín dụng tuân thủ tốt khuynh hướng chủ trương tiền tệ của NHNN, gồm có tự nguyện cắt giảm lãi suất vay cho vay với những đối tượng người sử dụng bị tác động ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 ( 2 ) .

Nếu đúng vậy thì dễ hiểu tại sao NHNN lại luôn bảo vệ công cụ hạn mức này nhưng luôn bằng những lý do… chưa xác đáng!

— — — — – ( 1 ) https://cafef.vn/nhnn-phan-hoi-de-xuat-thay-room-tin-dung-bang-quan-ly-he-so-an-toan-von-20210909213202623.chn ( 2 ) https://baodautu.vn/giam-lai-suat-va-cu-ca-rot-mang-ten-room-tin-dung-d147542.html