Bài viết được viết bởi các bác sĩ khoa Nội Ung bướu – Trung tâm Ung bướu Xạ trị, Bệnh viện ĐKQT Vinmec Times City.
Ung thư tuyến tụy là một loại ung thư hình thành tại một vài tế bào của tuyến tụy. Hầu hết các bệnh nhân bị ung thư tuyến tụy (khoảng 95%) bắt đầu trong tuyến tụy ngoại tiết. Các khối u cũng có thể hình thành trong tuyến tụy nội tiết, nhưng đây là những trường hợp không phổ biến và thường lành tính (không phải ung thư).
Tuyến tụy là gì vậy?
Tuyến tụy là một cơ quan hình lá tạo ra các enzyme tiêu hóa và hormone như insulin. Tuyến tụy nằm ở vị trí bụng cao, gần các động mạch và tĩnh mạch chính. Tuyến tụy có ba phần – đầu, đuôi và thân tụy. Các enzyme tiêu hóa và hormone sản xuất trong tuyến tụy đi từ tuyến tụy đến tá tràng (phần đầu tiên của ruột non) thông qua một ống gọi là ống tụy. Phần của tuyến tụy sản xuất hormone được gọi là tuyến tụy nội tiết, và phần sản xuất enzyme tiêu hóa được gọi là tuyến tụy ngoại tiết.
Bạn đang đọc: Hiểu biết cơ bản về ung thư tụy: Thông tin dành cho người bệnh
Hiểu biết cơ bản về ung thư tụy: Thông tin dành cho người bệnh
Ung thư tuyến tụy là gì? Ung thư tuyến tụy là một loại ung thư hình thành tại một vài tế bào của tuyến tụy. Hầu hết các bệnh nhân bị ung thư tuyến tụy (khoảng 95%) bắt đầu trong tuyến tụy ngoại tiết. Các khối u cũng có thể hình thành trong tuyến tụy nội tiết, nhưng đây là những trường hợp không phổ biến và thường lành tính (không phải ung thư).
Nội dung dưới đây cung ứng thông tin về bệnh ung thư tuyến tụy ngoại tiết. Hầu hết những bệnh ung thư tuyến tụy khởi đầu trong những tế bào ngoại tiết của tuyến tụy .
Có ba loại ung thư tuyến tụy chính theo bản chất
Ung thư biểu mô tuyến: Đây là loại ung thư tuyến tụy phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% trường hợp. Hầu như tất cả các bệnh ung thư phát triển trong các tế bào lót ống dẫn của tuyến tụy.Khối u nang là túi chứa đầy chất lỏng hình thành trong tuyến tụy. Hầu hết các u nang tuyến tụy là lành tính, nhưng một vài là ung thư.Ung thư tế bào “Acinar”: loại ung thư này phát triển trong các tế bào acinar của tuyến tụy, nằm ở hai đầu của ống dẫn sản xuất ra các enzyme tiêu hóa
Phân loại ung thư tụy theo mức độ lan rộng của khối u
Ung thư tuyến tụy sớm ( tại chỗ) : khi tổn thương ung thư còn hoàn toàn trong tuyến tụy và không lan rộng ra bất cứ nơi nào khác trong cơ thể.
Ung thư tuyến tụy tại vùng: khi tổn thương ung thư đã lan đến các mô xung quanh tuyến tụy hoặc các hạch bạch huyết gần đó, hoặc bao quanh hoặc chặn các mạch máu lớn gần đó, nhưng không lan sang các bộ phận khác của cơ thể.
Ung thư tuyến tụy tiến lan tràn : khi tổn thương ung thư lan ra ngoài mô tụy, nhưng chưa đến những vị trí xa khác trong khung hình
Ung thư tuyến tụy di căn: có nghĩa là ung thư bắt đầu từ tuyến tụy đã lan sang một phần khác của cơ thể, dẫn đến sự hình thành của di căn (khối u ung thư ở các vị trí xa).
>>Xem thêm: Xét nghiệm sinh học phân tử trong chẩn đoán ung thư tuỵ– Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park
Các triệu chứng của ung thư tuyến tụy là gì vậy?
Ở quy trình tiến độ đầu, ung thư tuyến tụy thường không có triệu chứng. Khi ung thư tiến triển, những triệu chứng hoàn toàn có thể đổi khác tùy thuộc vào việc khối u nằm ở đầu, thân hay đuôi tụy .Các khối u ở đầu tụy có xu thế gây ra nhiều triệu chứng hơn so với những vị trí ở than hoặc đuôi tụy – điều này là do những khối u ở đầu tụy hoàn toàn có thể chèn ép vào ống mật hoặc ống tụy và gây ra những thực trạng như vàng da .Các triệu chứng hoàn toàn có thể gặp phải với ung thư tuyến tụy gồm có :
Vàng da và tròng mắt (đối với khối u đầu tụy).Đau bụng.Giảm cân.Phân nhiều mỡ.Các triệu chứng của bệnh tiểu đường mới khởi phát, chẳng hạn như khát nước, đi tiểu thường xuyên và mệt mỏi.
Ở giai đoạn đầu ung thư tuyến tụy thường có một vài triệu chứng. Bạn nên gặp bác sĩ nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào đề cập ở trên. Tuy vậy, điều quan trọng cần nhớ là những triệu chứng này cũng có thể được thấy ở những người không bị ung thư tuyến tụy mà có thể được gây ra bởi các bệnh lý khác.
Nguyên nhân gây ung thư tuyến tụy?
Nguyên nhân của ung thư tuyến tụy không được hiểu rõ lắm, nhưng 1 số ít yếu tố rủi ro tiềm ẩn đã được xác lập. Điều quan trọng cần nhớ là có yếu tố rủi ro tiềm ẩn làm tăng rủi ro tiềm ẩn ung thư tăng trưởng nhưng điều đó không có nghĩa là bạn chắc như đinh sẽ bị ung thư. Nguyên nhân đúng mực của ung thư tuyến tụy hiện chưa rõ .
Các yếu tố làm tăng nguy cơ :
Tuổi caoHút thuốcBéo phìTiền sử bệnh tiểu đườngTiền sử viêm tụyUống rượu quá mứcNhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori, và virus viêm gan B hoặc virus gây suy giảm miễn dịch ở ngườiĂn nhiều bơ, chất béo bão hòa, thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵnĂn ít trái cây và rau quảTiếp xúc với một vài hóa chấtĐột biến ở một vài gen nhất địnhTiền sử gia đình bị ung thư tuyến tụyViêm tụy có tính chất gia đình
Có nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn khác nhau tương quan đến việc tăng trưởng ung thư tuyến tụy nhưng cũng vẫn có người bị ung thư tụy mặc dầu không có yếu tố rủi ro tiềm ẩn nào
Chẩn đoán ung thư tuyến tụy như thế nào?
Chẩn đoán ung thư tuyến tụy dựa trên tác dụng kiểm tra và xét nghiệm sau đây :
Khám lâm sàngXét nghiệm máu, nước tiểuChụp CT/Scan, cộng hưởng từ bụng…
Các lựa chọn điều trị ung thư tuyến tụy là gì vậy?
Điều trị sẽ nhờ vào vào kích cỡ,
và vị trí và quy trình tiến độ của khối u, cũng như sức khỏe thể chất và mức độ thể lực chung của của người bệnh. Sự lựa chọn giải pháp điều trị sẽ được tranh luận kỹ, nguyện vọng của người bệnh, những bệnh lý đi kèm … cũng sẽ được tính đến .Mổ Ruột cắt bỏ khối u ( cắt bỏ ) là giải pháp điều trị duy nhất cho bệnh ung thư tuyến tụy. Mục đích của phẫu thuật cắt bỏ là vô hiệu ung thư cùng với một mô lành mạnh để giúp ngăn ngừa nó quay trở lại. Tuy vậy, điều quan trọng là phải hiểu rằng cắt bỏ chỉ hoàn toàn có thể triển khai được ở khoảng chừng 20 % bệnh nhân. Điều này là do ung thư thường đã lan sang những bộ phận khác của khung hình hoặc đang ảnh hưởng tác động đến những mạch máu lớn vào thời gian được chẩn đoán. Việc cắt bỏ những khối u đã tăng trưởng xung quanh những mạch máu lớn hiếm khi hoàn toàn có thể vì việc vô hiệu trọn vẹn khối u sẽ gây ra quá nhiều thiệt hại cho những mạch máu. Mổ Ruột cắt bỏ khối u hiện là cách duy nhất để chữa ung thư tuyến tụyHóa trị hoàn toàn có thể giúp tàn phá hoặc làm chậm sự tăng trưởng của tế bào ung thư và được dùng thoáng đãng trong điều trị ung thư tuyến tụy. Ở một vài ít bệnh nhân, hóa trị liệu hoàn toàn có thể được đưa ra như một chiêu thức điều trị hỗ trợ ( sau khi cắt bỏ ) hoặc điều trị tân hỗ trợ ( trước khi cắt bỏ ). Đôi khi hóa trị sẽ được phối hợp cùng xạ trị hay còn gọi là hóa xạ trị đồng thời .Sau khi điều trị, người bệnh cần được hẹn thăm khám định kỳ để phát hiện sớm bệnh quay trở lại. Xét nghiệm chỉ số CA19. 9 cùng với việc chụp CT / scan nên được làm định kỳ hoặc khi người bệnh có bất kể triệu chứng gì khác .Thật không may, ung thư tuyến tụy sau khi cắt bỏ rất hay tái phát. Việc điều trị tiếp tùy thuộc vào mức độ tái phát. Vì vậy sau khi phẫu thuật xong, người bệnh cần được nghỉ ngơi, chính sách nhà hàng lành mạnh, tương thích và nhiều lúc cần bổ xung thêm những men tiêu hóa hoặc insulin để bù đắp phần thiếu vắng của khung hình do phần tụy bị cắt bỏTrong khi liệu pháp điều trị theo chính sách miễn dịch ( thuốc ức chế điểm trấn áp check-point inhibitor ) đã được đồng ý chấp thuận và cho hiệu quả rất khả quan với một vài ít bệnh lý ung thư như ung thư phổi, ung thư hắc tố … nhưng riêng so với ung thư tuyến tụy thuốc miễn dịch lại ít có hiệu suất cao. Lý do vì vi môi trường tự nhiên khối u bị chi phối bởi những loại tế bào ức chế miễn dịch và thiếu những tế bào T hoạt động giải trí, nên thường tỷ suất thể hiện PD-L1 rất thấp .
Các chiến lược điều trị kết hợp có tác dụng kích thích đáp ứng miễn dịch tự nhiên và phá vỡ các rào cản của môi trường vi mô khối u hứa hẹn sẽ cải thiện việc chăm sóc cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy.
Hiện Bệnh viện Vinmec là đơn vị đầu tiên được Bộ y tế cấp phép cho triển khai liệu pháp miễn dịch tự thân cho bệnh nhân ung thư. Đã có một vài bệnh nhân được dùng kết hợp liệu pháp này với hóa trị, kết quả bước đầu cũng cải thiện tốt kết quả điều trị.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI Đ Y. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Nguồn tham khảo: Esmo 2019