Biện pháp tu từ hoán dụ là gì vậy? Ví dụ, phân loại các phép hoán dụ, tác dụng và giải bài tập trong sách giáo khoa ngữ văn 6 sẽ được thư viện hỏi đáp giải thích trong bài viết này.
Khái niệm hoán dụ là gì ?
a – Định nghĩa hoán dụ là gì vậy?
Hoán dụ là gọi tên hiện tượng kỳ lạ, sự vật, khái niệm này bằng tên hiện tượng kỳ lạ, sự vật, khái niệm khác có quan hệ thân mật với nó nhằm mục đích tăng sức gợi hình, quyến rũ cho sự diễn đạt .
Bạn đang đọc: Hoán dụ là gì vậy? Ví dụ chi tiếtb – Tác dụng phép hoán dụ
Hoán dụ là gì vậy? Ví dụ chi tiết
Biện pháp tu từ hoán dụ có tác dụng tăng sức gợi hình, gợi cảm cho việc diễn tả sự vật, sự việc được nói đến trong thơ, văn.
c – Ví dụ hoán dụ
Ví dụ 1: Áo nâu liền với áo xanh – Nông thôn cùng với thành thị đứng lên.
Trong câu thơ trên áo nâu với áo xanh chỉ 2 loại người là nông dân và công nhân . Nông thôn – Thành thị chỉ 2 khu vực địa lý khác nhau . = > Tác dụng thông tin, gợi hình ảnh và biểu lộ tình cảm của tác giả với giai cấp nông dân, công nhân .
Ví dụ 2: Đầu xanh có tội tình gì – Má hồng đến quá nửa thì chưa thôi.
Đầu xanh : Chỉ người còn trẻ . Má hồng : Chỉ người con gái đẹp, có dung nhan đẹp . = > Nói đến thân phận kiều “ tài hoa nhưng bạc mệnh ” .
Phân loại các kiểu hoán dụ
Có 4 kiểu hoán dụ phổ cập mà các em cần nắm vững gồm :
a – Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng: Là kiểu hoán dụ dùng các từ ngữ đơn lẻ, cái riêng để liên tưởng đến cái chung, cái trừu tượng.
Ví dụ: Một cây làm chẳng nên non – Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
Một cây : Chỉ sự đơn lẻ, đứng 1 mình . 3 cây : Chỉ số nhiều, sự đoàn kết . = > Chỉ số lượng đơn cử là 1 cây và ba cây . Chẳng nên non : Chẳng làm được điều gì to lớn . Hòn núi cao : Có thể làm ra việc lớn = > Chỉ sự trừu tượng .
b – Lấy một bộ phận để gọi cái toàn thể: Là phương pháp hoán dụ nói về một bộ phận trên cơ thể người, động vật để liên tưởng đến một hành động nào đó.
Ví dụ : Bàn tay ta làm ra toàn bộ – Có sức người sỏi đá cũng thành cơm . Bàn tay : là một bộ phận trên khung hình người . = > Liên tưởng đến người lao động là nói đến toàn thể người lao động muốn có thành quả thì cần thao tác bằng chính sức lực lao động và đôi tay của mình .
c – Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng: Là phương pháp hoán dụ dùng các vật chứa đựng lớn như thành phố, nông thôn để chỉ vật bị chứa đựng như người nông dân, công nhân.
Ví dụ : Ngày Huế đổ máu – Chú TP.HN về – Tình cờ gặp cháu – Gặp nhau Hàng Bè . Huế, cuộc chiến tranh : Vật tiềm ẩn Người sống ở Huế, ngã xuống, : Là vật bị tiềm ẩn . = > Huế là nhắc đến các người sống ở thành phố Huế, từ đổ máu làm tất cả chúng ta liên tưởng đến cuộc chiến tranh .
d – Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật: Là phép hoán dụ dùng các dấu hiệu đặc trưng của sự vật như tiếng chó sủa, tiếng chim hót… để nói đến chủ nhân của âm thanh đó.
Ví dụ: Áo chàm đưa buổi phân li – Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay
Xem thêm: Cùng Tìm Hiểu Các Chức Danh Giám Đốc Trong Công Ty
Áo chàm : Loại áo đặc trưng của đồng bào, người dân Tây Bắc. Từ “ Áo chàm ” muốn nói đến tình cảm mà người dân Tây Bắc với các chiến sỹ bộ đội Nước Ta .
Bài tập giải pháp tu từ hoán dụ
Đề bài tập 1: Chỉ ra phép hoán dụ trong các câu thơ, đoạn văn sau và cho biết mối quan hệ giữa các sự vật trong mỗi phép hoán dụ là gì vậy?
a – Làng xóm ta xưa kia lam lũ quanh năm mà vẫn quanh năm đói rách. Làng xóm ta ngày này bốn mùa sinh động cảnh làm ăn tập thể . b – Vì sao ? Trái đất nặng ân tình – Nhắc mãi tên người Hồ Chí Minh .
Đáp án bài tập 1
Câu a : Làng xóm : Vật tiềm ẩn Người nông dân : Vật bị tiềm ẩn = > Đây là phép hoán dụ lấy vật tiềm ẩn để gọi vật bị tiềm ẩn . Đói rách : Vật tiềm ẩn Cuộc sống nghèo khó : Vật bị tiềm ẩn = > Phép hoán dụ lấy tín hiệu của sự vật để gọi sự vật . Câu b : Trái đất : Vật tiềm ẩn . các người sống trên toàn cầu : Vật bị tiềm ẩn . = > Loại hoán dụ vật tiềm ẩn – vật bị tiềm ẩn .
Đề bài tập 2: Tìm phép hoán dụ trong các ví dụ sau:
a – Chồng em áo rách nát em thương – Chồng người áo gấm xông hương mặc người . b – Sen tàn, cúc lại nở hoa – Sầu dài, ngày ngắn, đông đà sang xuân . c – Mồ hôi mà đổ xuống đồng – Lúa mọc trùng trùng sáng cả đồi nương .
Đáp án bài tập 2:
Câu a : Áo rách nát, áo gấm = > Chỉ người . dùng phép hoán dụ lấy một bộ phận để gọi cái toàn thể . Câu b : Sen, cúc : Chỉ 2 loài hoa Đông, xuân : Chỉ 2 mùa trong năm = > Phép hoán dụ lấy tín hiệu của sự vật để gọi sự vật .
Câu c:
Xem thêm: LGBT là gì vậy? Bạn đã thật sự hiểu về cộng đồng LGBT? •
Mồ hôi : Là một bộ phận trên khung hình người khi tất cả chúng ta hoạt động giải trí nhiều . = > Phép hoán dụ lấy một bộ phận để gọi cái toàn thể để nói đến sự khó khăn vất vả của bà con nông dân khi làm đồng .
Kết luận: Đây là câu trả lời cho câu hỏi phép hoán dụ là gì vậy? Phân loại, tác dụng, đặc điểm và bài tập ví dụ minh họa chi tiết.