Chi tiết Trịnh Khắc Duy Các ngôi sao, chòm sao, vật thể sâu22 Tháng 5 2015 Chi tiết Trịnh Khắc Duy Các ngôi sao 5 cánh, chòm sao, vật thể sâu22 Tháng 5 năm ngoái
Sirius là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với độ sáng biểu kiến bằng -1,47, sáng gần gấp hai lần so với Canopus, ngôi sao sáng thứ hai. Cái tên Sirius được lấn từ tiếng Hi Lạp cổ Σείριος. Tên ngôi sao theo chuẩn Bayer là α Canis Majoris (α CMa, hoặc Alpha Canis Majoris). Đối với mắt thường nó là một ngôi sao đơn lẻ nhưng thực chất đó là một hệ sao nhị phân, bao gồm một ngôi sao trắng dãy chính có loại quang phổ A1V, được đặt tên là Sirius A, và một bạn đồng hành là sao lùn trắng mờ có loại quang phổ DA2, mang tên Sirisus B.
Bạn đang xem: Nghĩa của từ : sirius là gì, sirius là gì, nghĩa của từ sirius
Nghĩa Của Từ : Sirius là gì vậy ? Sirius Là Gì, Nghĩa Của Từ Sirius
Bạn đang đọc: Nghĩa Của Từ : Sirius là gì vậy ? Sirius Là Gì, Nghĩa Của Từ Sirius
Vị trí của Sirius
Sirius sáng rực trên bầu trời là do bản thân nó là một ngôi sao rất sáng và nó khá gần Trái Đất. Với khoảng cách 2,6 parsec (8,6 năm ánh sáng), hệ Sirius là một trong những người hàng xóm gần chúng ta nhất. Sirius A nặng khoảng gấp hai lần Mặt Trời và có độ sáng tuyệt đối là 1,42. Nó sáng gấp hai lần Mặt Trời nhưng vẫn còn mờ hơn rất nhiều so với các ngôi sao sáng khác như Canopus hay Rigel. Hệ này đã có tuổi khoảng 200 đến 300 triệu năm. Ban đầu nó là hệ hai ngôi sao xanh nhạt. Cách đây khoảng 120 triệu năm, ngôi sao năng hơn là Sirius B, đã cạn kiệt nhiên liệu và biến thành một ngôi sao khổng lồ đỏ, sau đó nó bắn ra lớp ngoài của mình và suy sụp thành một ngôi sao lùn trắng như hiện tại.
Thông thường Sirius còn được biết đến với cái tên “Dog Star” (sao con chó), vì nó nằm trong chòm sao Canis Major (Con Chó Lớn). Ngoài Mặt Trời ra, nó nằm trong các truyện cổ tích và phong tục của các quốc gia nhiều hơn hẳn so với các ngôi sao khác. Khi Sirius bắt đầu xuất hiện trên bầu trời đêm cũng là mùa nước lũ của sông Nile ở Ai Cập cổ đại và đó là “Ngày Con Chó” trong mùa hè ở Hi Lạp cổ, những người ở quần đảo Polynesia lại đánh dấu đó là ngày của mùa đông và đó là một ngày quan trọng cho ngành hàng hải ở Thái Bình Dương.
các quan sát thuở Ban đầu
Sirius được ghi chép trong các tài liệu thiên văn cổ xưa nhất, người Ai Cập cổ gọi nó là Sopdet (nghĩa là sắc bén). Vào thời kỳ trung gian của Ai Cập (Middle Kingdom), lịch của họ dựa trên heliacal rising của Sirius (tạm dịch: moc cùng Mặt Trời), đó là ngày nó xuất hiện lần đầu trong năm ngay trước khi Mặt Trời mọc do nó đã cách Mặt Trời đủ xa để không bị che bởi ánh sáng Mặt Trời. Đó là ngày trước khi sông Nile dâng nước và ngày hạ chí, là ngày xuất hiện trở lại trên bầu trời đêm sau 70 ngày bị che bởi Mặt Trời. Chữ tượng hình Ai Cập của nó là một ngôi sao và một hình tam giác. Sirius tượng trưng cho vị nữ thần vĩ đại Isis, là một trong ba vị thần gồm có chồng bà là Osiris và con trai Horus, 70 ngày biến mất trên bầu trời tượng trưng cho thời gian Isis và Osiris xuống duat (địa ngục trong tiếng Ai Cập).
Từ tượng hình Ai Cập của Sirius
những người Hi Lạp cổ đại lại tin rằng sự xuất hiện của Sirius đánh dấu cho cái nóng và khô hạn của mùa hè và nó đánh thức nỗi sợ cây trồng héo khô của mọi người. Vì ánh sáng rực rõ như vậy, việc Sirius nhấp nháy do không khí xáo trộn đầu hè dễ dàng được mọi người nhận ra. Đối với người Hi Lạp, Sirius nhấp nháy là nó đang phát ra sức nóng làm hại mùa màng. các ngày tiếp theo sự xuất hiện của ngôi sao được gọi là ngày Chó. Cư dân ở đảo Ceos lại cúng tế cho Sirius và Zeus để mang không khí mát mẻ về và mong chờ sự xuất hiện của ngôi sao này vào mùa hè. Nếu nó mọc lên rõ ràng thì đó là một điềm tốt; nếu nó mờ nhạt thì đó là điềm báo của dịch hạch. Các đồng tiền cổ vào thế kỷ thứ ba sau Công Nguyên mang hình ảnh của con chó hoặc ngôi sao sáng lấp lánh cho thấy tầm quan trọng của Sirius. Người La Mã ăn mừng ngày xuất hiện của Sirius vào khoảng 25 tháng Tám, họ cúng tế một con chó, cùng với nhang, rượu, và một con cừu cho nữ thần Robigo để ngôi sao không làm cây trồng bị bệnh cho mùa tiếp theo.
Hướng Dẫn Cài Vpn Cho Win 10 : Tưởng Khó Mà Dễ !, Hướng Dẫn Cách Cài Vpn Cho Windows 10
Ptolemy vẽ lại bản đồ các ngôi sao trong cuốn VII và VIII trong cuốn sách Almagest, trong đó lấy Sirius làm tâm ở thiên đỉnh. Ông ta còn xếp nó vào một trong sáu ngôi sao màu đỏ. Thực tế ra năm ngôi sao còn lại thuộc nhóm sao M và K, như Arcturus và Betelgeuse (hai ngôi sao thuộc loại lớn nhất trong vũ trụ mà loài người biết).
Các ngôi sao sáng rất quan trọng đối với người dân ở quần đảo Polynesia để phục vụ cho ngành hàng hải giữa các đảo với nhau trong Thái Bình Dương. Khi nằm thấp gần đường chân trời, chúng sẽ đóng vai trò như la bàn để giúp đỡ thủy thủ xác định được nơi cần đến. Chúng cũng phục vụ với vai trò là người xác định vĩ độ; Sirius có vĩ độ bằng với đảo quốc Fiji là 17°Nam nên nó sẽ đi ngang qua trên hòn đảo mỗi đêm. Sirius là một phần của chòm ‘Chim lớn’ có tên là Manu, với Canopus và Procyon lần lượt là phần cuối của cánh phía nam và phía bắc, hai ngôi sao này chia bầu trời đêm của quần đảo Polynesia thành hài nửa bán cầu. Vì sự xuất hiện của Sirius vào bình minh đánh dấu mùa hè ở Hi Lạp nên nó sẽ đánh dấu hơi lạnh mùa đông trên đảo Māori, ở đây nó có tên Takurua chỉ mùa nó xuất hiện. Việc nó lên thiên đỉnh vào ngày đông chí được đánh dấu bằng lễ hội tại Hawaii, ở đó nó có tên Ka”ulua ‘Nữ hoàng của bầu trời’. Nhiều cái tên của nó có nguồn gốc từ quần đảo Polynesia được ghi lại như Tau-ua ở các đảo Marquesas, Rehua ở New Zealand, và Aa và Hoku-Kauopae ở Hawaii.
Chuyển động học
Năm 1676, Edmond Halley đã bỏ ra một năm trên đảo Saint Helena ở nam Đại Tây Dương để quan sát đo đạc các ngôi sao phương nam. Hơn 40 năm sau đó, vào năm 1718 ông đã khám phá ra chuyển động riêng của các ngôi sao mà cho đến lúc đó vẫn được coi là “cố định” sau khi so sánh các kết quả đo đạc thiên văn của ông với kết quả của Ptolemy tron cuốn Almagest. Arcturus và Sirius là hai trong số các ngôi sao có chuyển động rõ ràng nhất, lần gần đây nhất nó đã đi được 30 phút (gần bằng đường kính Mặt Trăng) về phía nam sau 1800 năm.
Năm 1868, Sirius trở thành ngôi sao đầu tiên được đo vận tốc chuyển động. William Huggins tính toán quang phổ của ngôi sao này và đã phát hiện ra sự dịch chuyển về đỏ (red shift) khá rõ. Ông tính được rằng Sirius đang đi xa ra khỏi mặt trời với vận tốc 40km/s. So với kết quả hiện nay là -7,6 km/s thì nó có kết quả sai quá lớn, nhưng đây là một dấu mốc trong việc đưa việc nghiên cứu vận tốc xuyên tâm (radial velocity)–là hình chiếu của vận tốc thực lên đường thẳng nối người quan sát đến vật thể, thí dụ: nó chuyển động ra xa hay lại gần người quan sát–của các thiên thể vào thực tế.
Phát hiện ra người bạn đồng hành
Nhà làm kính viễn vọng và thiên văn học người Mỹ Alvan Graham Clark là người đầu tiên quan sát thấy người bạn đồng hành mờ nhạt này, hiện nay nó có tên Sirius B, hay “Con Cún”. Ngôi sao nhìn thấy được bằng mắt thường được gọi là Sirius B. Từ 1894, đã có quan sát thấy các xáo động trong quỹ đạo biểu kiến của hệ Sirius cho thấy còn một người bạn đồng hành rất nhỏ bé thứ ba nữa, nhưng đến giờ vẫn chưa ai phát hiện ra nó. Vị trí phù hợp nhất cho các dữ liệu đo đạc được là nó phải quay quanh Sirius A với chu kỳ sáu năm và có khối lượng chỉ bằng 0,06 khối lượng mặt trời. Ngôi sao này phải có độ sáng mờ hơn ngôi sao lùn trắng Sirius B mười lần, mà vì vậy rất khó để phát hiện ra nó. Các quan sát gần đây liên tục thất bại trong việc xác nhận sự tồn tại của nhân vật thứ ba này, nhưng nó vẫn không thể đẩy lùi khả năng tồn tại và có khoảng cách đủ gần so với hệ Sirius để có thể quan sát được của nó. các năm 1920 có các quan sát cho thấy khả năng “ngôi sao thứ ba” này là một trong các thiên thể trong nền sao.