Phono Pre

https://hocdauthau.com » Khám pháHỏi ĐápPhono Pre-amp là gì và công dụng của nóHỏi Đáp

Phono Pre-amp là gì và chức năng của nó

216 Views

Phono Pre-amp là gì và chức năng của nó

Phono preamp hay còn gọi là preamplifier, là một thiết bị đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới hệ thống âm thanh. Đây là thiết bị có công dụng khuếch đại tín hiệu âm thanh từ phono cartridge rồi gửi đến cổng vào tín hiệu của power-amp. Bên cạnh cái tên phono preamp, người ta còn gọi thiết bị này bằng những cái tên như tầng phono, RIAA preamp hay preamp cho mâm đĩa than. Vậy đúng chuẩn phono preamp làm những gì, và hiện tại trên thị trường đang có những loại phono preamp nào ?Phono Pre-amp

Phono preamp không phải là một thiết bị mới mẻ, với những công nghệ hiện đại. Cùng sự xuất hiện của mâm đĩa than, phono preamp là một thiết bị có tuổi đời từ khá lâu.

https://hocdauthau.com/tien-ich-khac/phono-pre-amp/Bấm để xem danh sách các thiết bị có tích hợp chức năng Phono Pre-amp

Phono preamp là gì

Vấn đề lớn nhất của tín hiệu từ cartridge đĩa than, đó là tín hiệu này quá nhỏ, không đủ để lái tầng power-amp, cạnh bên đó, tín hiệu này lại cũng không được “ phẳng ”, có nghĩa là âm lượng của bass, midrange và treble sẽ bị đổi khác so với tín hiệu gốc. Trong nhiều trường hợp, treble sẽ lớn hơn midrange, và midrange lại lớn hơn bass. Do đó, nếu đấu nối mâm đĩa than trực tiếp vào cổng Line của preamp ( một vài ít gọi đây là cổng AUX ), thứ tiếng duy nhất người ta hoàn toàn có thể nghe thấy chỉ là âm treble cực kỳ nhỏ, những tiếng khác bị mất đi trọn vẹn . Một vài mâm đĩa than đời mới có tích hợp phono preamp bên trong, được cho phép đầu ra của thiết bị là đầu RCA giống như những thiết bị nguồn phát khác. Tuy nhiên, với những đầu đĩa than này, người sử dụng sẽ không hề đổi khác hay tăng cấp được cho thiết bị để cải tổ chất lượng âm thanh, trong khi ai cũng biết rằng preamp là tác nhân quan trọng ảnh hưởng tác động đến chất âm của mạng lưới hệ thống. Nếu đó không phải là một mâm đĩa than cực đắt đỏ với phono preamp tích hợp chất lượng cao, lựa chọn tốt nhất vẫn là mua mâm đĩa than thông thường và sử dụng phono preamp rời hoặc preamp thường có tích hợp thêm tầng phono .

Nguyên lý hoạt động và RIAA Equalization

Khác biệt lớn nhất giữa một preamp thường thì và một phono preamp là đáp tuyến tần số của từng thiết bị : Phono preamp phải làm trách nhiệm cân đối toàn bộ những dải tần số từ tín hiệu do cartridge gửi đến, như vậy khi xuất tín hiệu đến power-amp, đáp tuyến tần số mới hoàn toàn có thể “ phẳng ” được và những dải tần số lúc này mới có âm lượng to, rõ ràng như nhau .

Tại sao Phono cartridge không thể với tín hiệu đầu ra “phẳng” ngay từ đầu

Trên trong thực tiễn, đã từng có những nỗ lực sản xuất loại cartridge như vậy, nhưng toàn bộ đều không thành công xuất sắc bởi một nguyên do, cartridge là cụ thể quyết định hành động chất lượng tín hiệu và đĩa thu được cắt dựa vào cartridge. Cho nên dù có sử dụng cartridge gốm hay pha lê, loại sử dụng cho đĩa thu âm có nguồn gốc từ Anh, với tín hiệu đầu ra “ phẳng ”, nhưng nếu không sử dụng đúng loại đĩa cho cartridge ấy thì hiệu quả là âm trung, dải tần số mà tai rất nhạy cảm sẽ nhanh bị mất. Thực ra yếu tố hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý nếu sử dụng equalizer, nhưng phương pháp làm cực kỳ phức tạp và tốn kém, do đó giải pháp ở đầu cuối vẫn là sử dụng cartridge thường thì, dành cho đĩa thu âm cắt theo chuẩn của Mỹ . Nguyên nhân bộ cân chỉnh, viết tắt là EQ ( equalization ) thiết yếu có tương quan đến quy trình thu âm đĩa than và phát lại tín hiệu. Đầu kim cắt đĩa phải vừa với rãnh đĩa 25 phút trên đĩa 12 inch loại 33.3 vòng / phút. Như vậy, trung bình một đĩa than có 33.3 x 25 = 832 đường xoắn ở mỗi bên rãnh đĩa, chưa kể đoạn mở màn và đoạn kết thúc và nhãn đĩa nữa . Để tạo ra những đường xoắn này không quá phức tạp ( đó là còn chưa kể để tạo ra đĩa stereo, khi cắt đĩa còn phải tạo rãnh chữ V với thông tin ở hai bên trái phải vách rãnh đĩa ). Rãnh đĩa thực ra là đường cắt có hai mặt bên, được cho phép đầu kim chạy, giao động với mặt bên của rãnh tạo thành tín hiệu đầu ra, chuyển về cartridge. Điện áp mà phono cartridge tạo ra tương ứng với vận tốc đầu kim vận động và di chuyển từ bên này sang bên kia trong khi đang chạy trên rãnh đĩa . Để có tín hiệu đầu ra cho những dải tần số giống nhau, khoảng phương pháp chuyển dời cho dải bass phải rộng hơn so với khoảng phương pháp cho dải treble, và như vậy đường cắt cho dải bass hoàn toàn có thể cắt cả vào những đường xoắn liền kề. Nếu như số lượng đường cắt bị giảm để vừa những dải bass thì gần như sẽ không có tín hiệu đầu ra cho dải treble. Thực tế cũng cho thấy làm vậy sẽ khiến âm treble bị ép chế bởi nhiễu ở mặt phẳng đĩa mặc dầu đầu kim cắt đĩa được làm nóng để cắt đĩa mượt hơn . Vì thế, khi thu âm, lý tưởng nhất là cắt đĩa với biên độ không đổi ( constant amplitude ). Tín hiệu đầu ra của cartridge ( vốn nhờ vào vào vận tốc ) sẽ giảm nếu tần số giảm, do đó, phono preamp hoàn toàn có thể cân đối tín hiệu bằng phương pháp đảo ngược lại quy trình ( tăng tiếng bass và giảm tiếng treble khi đọc đĩa than để bù đắp lượng tiếng bass bị giảm và lượng tiếng treble tăng lên trong quy trình chỉnh sửa và biên tập âm thanh khi làm đĩa ) .

Tuy nhiên, headroom (khoảng phương pháp biệt dự trữ từ tín hiệu bình thường đến tín hiệu tối đa trong hệ thống âm thanh, chẳng hạn, nếu hệ thống âm thanh có thể phát được 120dB, mà tín hiệu trung bình chỉ là 100dB, thì headroom là 20dB) cho âm bass có thể yêu cầu rất lớn, vì thế khoảng tần số thường chia ra làm hai phần trên và dưới của một dải tần số midrange tham chiếu.

Trong nhiều trường hợp, tầm số tham chiếu là 1 kHz. Khi cắt giữa khoảng chừng 500H z và 2122H z, đầu kim sẽ cắt với vận tốc không đổi ( constant velocity ) thay vì theo biên độ không đổi. Như vậy, tín hiệu đầu ra của cartridge giữa hai điểm sẽ giữ nguyên, tiết kiệm chi phí được 20 dB khoảng chừng headroom cho thiết bị . Những ai sử dụng mâm đĩa than chắc sẽ nghe đến đường cong đặc tuyến RIAA, thường được miêu tả dưới dạng biểu đồ khá phức tạp. Đường cong này là dạng đồ thị hóa cho đặc tả những thông số kỹ thuật Equalizer vận dụng cho những thao tác ghi phát đĩa Vinyl Thương Hội công nghiệp thu âm Hoa Kì ( Recording Industry Association of America ) phát hành từ 1954. Tiêu chuẩn này lao lý rõ ràng và khắt khe về những thông số kỹ thuật thiết lập chi tiết cụ thể cho EQ để cắt tại những tần số lao lý với tham số Q. đúng chuẩn cho từng tần số đó . Ở biểu đồ trên, đường nét đứt màu tím là đáp tuyến tần số ghi lại từ đĩa than, đường màu đỏ là EQ được sử dụng ở tầng phono preamp để cân đối tín hiệu, tức là làm cho tín hiệu trở nên “ phẳng ”, ra thành đường thẳng màu xanh trên biểu đồ bằng phương pháp tăng dải bass và giảm treble cùng lúc, khuếch đại tín hiệu lên mức cực lớn, lên đến mức ngang với tín hiệu line-level thường thì. Có thể thấy, để “ làm phẳng ” tín hiệu, dải tần của EQ giống như dải tần của mâm đĩa than nhưng lệch sóng 180 độ để hoàn toàn có thể bù đắp cho nhau và tạo thành đáp tuyến “ phẳng ” mà power-amp hay mạng lưới hệ thống âm thanh nhu yếu .