(Ngồi thiền) – Thiền ngày nay đã không còn là một khái niệm xa lạ đối với nhiều người. Bước ra ngoài khuôn khổ của sự tu hành, thiền giờ đây được đông đảo mọi người đón nhận và thực tập như một phương pháp để giải tỏa căng thẳng, tìm lại sự an ổn trong tâm hồn. Tuy nhiên, khái niệm thiền và phương pháp ngồi thiền ra sao chắc hẳn sẽ vẫn còn là thắc mắc với những ai chỉ mới “nghe danh” về bộ môn này. Vậy hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với các bạn một chút kiến thức về Thiền là gì và chúng ta ngồi thiền như thế nào?
Thiền là gì?
Từ trước đến nay đã có rất nhiều khái niệm khác nhau được đưa ra để định nghĩa về thiền. Trong kinh điển Phật giáo nguyên thủy, thiền, tiếng Pali là bhavana, sử dụng để chỉ những pháp thực hành nhằm rèn luyện tâm. Có hai pháp thực hành thiền là Thiền định (samatha bhavana) và Thiền quán (vipassana bhavana).
Bạn đang đọc: Thiền là gì và chúng ta ngồi thiền như thế nào?Dưới góc độ Yoga thì thiền được gọi là “Dhyana” nghĩa là “dòng chảy của tâm trí”. Đây là một trạng thái tinh khiết và tập trung cao độ khi tâm trí xuôi chảy không gì ngăn trở, hoàn toàn đắm mình trong ý nghĩ về ý thức vũ trụ.
Lại có người định nghĩa về thiền như sau. Theo J. Krishnamurti (tác gia và nhà diễn thuyết nổi tiếng của Ấn Độ): “Thiền không phải là phương tiện. Nó là cả hai: phương tiện và cứu cánh. Thiền là một điều phi thường. Nếu có bất cứ một sự bắt buộc, cố gắng bắt tư tưởng phải tuân thủ, bắt chước, thì thiền sẽ là một gánh nặng”.
Thiền là gì và chúng ta ngồi thiền như thế nào?
Hướng dẫn ngồi thiền
Nhắc đến thiền, người ta sẽ nghĩ ngay đến việc ngồi thiền. Tuy nhiên, việc thực tập thiền còn gồm có nhiều hoạt động giải trí khác như thiền hành ( thực tập thiền khi đi bộ ), nằm thiền ( thực tập thiền ở tư thế nằm ) … Mỗi giải pháp thiền đều có phương pháp thực hành thực tế chung là giữ cho tâm lý tập trung chuyên sâu trọn vẹn vào việc mình đang làm. Bởi những tâm lý, vọng tưởng là thứ luôn tự động hóa phát sinh trong đầu tất cả chúng ta. Khó có ai hoàn toàn có thể thuận tiện chấm hết mọi vọng tưởng để dồn toàn tâm, toàn trí cho một việc làm. Vừa nhặt rau hoàn toàn có thể bạn vừa nhớ tới chuyện ở cơ quan hay ở trên lớp. Khi đang lái xe máy, bạn lại nghĩ tới việc trưa nay ăn ở đâu, món gì, định rủ ai đi, bla bla … Chính điều này luôn làm bạn mất tập trung chuyên sâu, trí nhớ giảm sút. Những stress, vướng mắc trong đời sống, nhất là sự khó khăn vất vả trong việc trấn áp tâm trạng, xúc cảm cũng hầu hết xuất phát từ vọng tưởng mà ra. Về già thì dễ quên quên nhớ nhớ, lẩm cẩm, thiếu sáng suốt. Đó là lí do mà ta luôn phải thực tập thiền để trở về sống toàn vẹn với hiện tại theo đúng nghĩa của nó .
Lợi ích cơ bản của thiền
Thiền mang đến cho tất cả chúng ta những quyền lợi cả về sức khỏe thể chất và ý thức. Về cơ bản, thiền chỉ là một chiêu thức điều trị tâm, giúp tâm an ổn, đỡ tán loạn. Khi tâm đã an thì con người ta sẽ nhìn nhận mọi vấn đề dưới con mắt sáng suốt, sáng sủa hơn. Từ ý thức tốt như vậy, khung hình bạn cũng tự nhiên khỏe mạnh, ngăn cản phần nào sự tăng trưởng của những mầm mống gây bệnh trong người. Do vậy, người thực tập thiền đúng giải pháp sẽ cảm thấy có sự đổi khác trong sức khỏe thể chất .
Ngồi thiền đúng phương pháp
Một ví dụ để bạn hoàn toàn có thể thấy được tính năng của việc ngồi thiền đó là, ví dụ điển hình, bạn hay tin bác sĩ phát hiện ra trong khung hình mình có một khối u. Chắc hẳn bạn sẽ có không ít mối lo ngại phát sinh. Khi đó bạn tìm đến thiền. Thực tập ngồi thiền liên tục, bạn sẽ cảm thấy mối thấp thỏm của mình về bệnh tật tiêu tan dần. Bạn đảm nhiệm mọi thứ đến với mình một phương pháp bình tĩnh và nhẹ nhàng. Thậm chí, bạn vẫn giữ được ý thức sáng sủa, chuẩn bị sẵn sàng cho tổng thể những điều tồi tệ nhất hoàn toàn có thể xảy ra. Từ sự sáng sủa đó, chắc rằng, sự tăng trưởng của khối u sẽ chậm lại, khung hình bạn sẽ tự nhiên sản sinh ra sức đề kháng để chống chọi lại với bệnh tật. Bạn cũng sẽ cảm thấy mình có nhiều sức mạnh hơn là khi cứ không an tâm, sợ hãi, tự hủy hoại mình bằng những tâm lý xấu đi về một tương lai đen tối đang chờ đón bạn. Bất an như vậy thì chỉ cho thấy bạn đã tự hủy hoại mình trước khi bệnh tật giết chết mình . Trong đời sống, tất cả chúng ta luôn phải đương đầu với nhiều điều khó khăn vất vả, bất như ý. Chỉ có một tâm hồn bình an mới tạo ra sức mạnh vô hình dung từ ngay bên trong mình để ta vượt qua và thắng lợi những khó khăn vất vả đó. Đó chính là quyền lợi mà thiền mang lại .
Cách ngồi thiền
Ngồi thiền được coi là một phương pháp thức thực tập thiền cơ bản, thông dụng và hiệu quả nhất. Những người mới tiếp xúc với thiền thì nên thực hành phương pháp này đầu tiên. Hiểu một phương pháp đơn giản, ngồi thiền là việc ta ngồi và giữ cho tâm trí thật vắng lặng, kiểm soát, không để vọng tưởng phát sinh và không chạy theo vọng tưởng. Khi bạn kiểm soát được vọng tưởng của mình, tự nhiên tâm sẽ an ổn, tĩnh lặng.
Để bắt đầu, bạn cần có sự chuẩn bị về không gian, thời gian và một vài thứ khác để giúp buổi thiền đạt hiệu quả hơn. Tiếp đến, bạn lựa chọn tư thế ngồi. Tư thế cơ bản là xếp bằng (khoanh chân) và giữ cho lưng thẳng. Tuy nhiên, tư thế ngồi hiệu quả hơn cả là bán già hoặc kiết già. Các bạn cũng nên lựa chọn một trong hai thế ngồi này, tùy vào khả năng của mình, để làm tư thế chính khi ngồi thiền. Vấn đề này đã được chia sẻ chi tiết hơn qua bài viết: “3 tư thế ngồi thiền cơ bản không thể bỏ qua”.
Sau đó, bạn nhắm mắt lại và cố gắng nỗ lực trấn áp tâm lý. Tâm trí ta trấn áp có gì khó đâu. Xin thưa với những bạn, nghe thì vậy thôi chứ việc trấn áp tâm lý không phải khó mà là vô cùng khó. Cách ngồi thiền thì rất đơn thuần, nhưng ngồi làm thế nào để đạt hiệu suất cao, giúp ta tìm được sự bình an trong tâm hồn thì không hề dễ tí nào. Do đó, những bạn mới thực tập thiền nên thực thi theo 3 quá trình được san sẻ trong bài viết : “ 3 quá trình cơ bản trong một buổi ngồi thiền ”. Sau một thời hạn thực tập tráng lệ, tiếp tục và kinh khủng, sẽ đến lúc, bạn hoàn toàn có thể cảm nhận được điều tuyệt vời mà thiền mang lại .