Trải qua hơn 400 năm giao lưu tiếp biến văn hóa truyền thống, người Việt và người Pháp đã có nhiều điểm tương đương về văn hóa truyền thống, đặc biệt quan trọng là ngôn từ trong văn hóa truyền thống siêu thị nhà hàng ” . Ta không biết tác giả xuất phát từ thời gian nào mà khẳng định chắc chắn rằng sự “ giao lưu tiếp biến văn hóa truyền thống ” giữa người Việt và người Pháp đã “ trải qua hơn 400 năm ”, trong đó có cả “ văn hóa truyền thống nhà hàng siêu thị ”. Tính từ thời gian thực dân Pháp chiếm x Trong 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ vào năm 1862 cho đến ngày 9-3-1945 là thời gian chúng bị Nhật thay máu chính quyền, với thời hạn chỉ có 83 năm ; dân ta vẫn “ làm tròn số ” mà nói “ 80 năm bị Pháp quản lý ”. Ấy thế nhưng tác giả còn bạo gan bạo phổi nhắc lại số lượng “ 400 ” :
“Kết lại, dù được viết dưới dạng nào thì Các món ăn mà người Pháp mang đến Việt Nam từ 400 năm trước ngày càng thông dụng và phổ biến hơn. Các thứ ấy đã dần ăn sâu vào tiềm thức của người Việt hiện đại như một thức đồ không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại đầy tiện nghi này.
Về Các “chữ Việt gốc Pháp” trên https://hocdauthau.com
Rồi tác giả này lại viết ẩu tiếp : “ Cà phê là chữ đọc thuần Việt xuất phát từ từ Café của tiếng Pháp. Người Hồ Chí Minh xưa chuộng cafe pha phin, với kì thực phin là từ “ filter ” nghĩa là lọc ” . Đã “ xuất phát từ từ café của tiếng Pháp ” thì còn “ thuần Việt ” thế nào được ? Mà từ “ phin ” trong “ cafe phin ” cũng đâu có bắt nguồn từ “ filter ” vì đây là tiếng Ăng Lê còn “ filtre ” thì mới là tiếng Pháp. Nhìn tổng quát, trong 3 bài của “ Sưu Tầm ”, ta thấy lác đác vẫn có Các cái sai, nặng, nhẹ khác nhau : 1. – “ cassé > cát-xê ” . “ Cassé ” với nghĩa là bể, vỡ, gãy, v.v… thì không đi vào tiếng Việt. Còn “ cát-xê ” với nghĩa là tiền thù lao cho nghệ sĩ thì lại do “ cachet ” mà ra . 2. – “ douille > đuôi ( bộ phận để gắn bóng đèn ) ” . Nếu là bộ phận để gắn bóng đèn thì chính tả tiếng Việt phải là “ đui ” . 3. – “ houblon > hốt-bố ( loài dây leo có quả để tạo mùi cho rượu bia ) ” . Cũng trọn vẹn sai vì “ hốt bố ” là một từ Việt gốc Hán, với bắt nguồn ở từ ghi bằng hai chữ [ 忽布 ], mà âm Hán Việt là … “ hốt bố ”, dùng để phiên âm danh từ “ hop ” của tiếng Anh, trong đó âm tiết thứ hai ( mà tiếng Bắc Kinh phát âm thành “ bù ” ( ghi theo pinyin ) dùng để biểu lộ phụ âm cuối P ( của “ hop ” ), là một âm bật hơi ( explosive ). Còn chính danh từ “ hop ” ( = hốt bố ) của tiếng Anh, mà hình thái trung đại là “ hoppe ” thì lại bắt nguồn từ tiếng Pháp cổ “ hoppe ”, có nghĩa là … hốt bố . 4. – “ mangoustan > măng-cụt ( quả ) ” . “ Măng cụt ” của tiếng Việt là một từ mượn của tiếng Khmer “ moongkhut ” khi Các lưu dân người Nước Ta vào đến miền Nam của Đàng Trong còn tiếng Pháp thì mượn từ “ mangoustan ” ở tiếng Bồ Đào Nha “ mangustão ”, mà từ Bồ Đào Nha này thì lại mượn ở tiếng Mã Lai “ manggis [ tan ] ” . 5. – “ revers > rờ-ve ( cú đánh ngược tay trong môn bóng bàn hay quần vợt ). Suy cho cùng thì “ rờ-ve ” ( cú đánh ngược tay ) chỉ là một thuật ngữ thể thao, còn trong tiếng Việt văn học thì cũng từ “ revers ” của tiếng Pháp mà ra, lại là cái “ ve [ áo ] ” . 6. – “ roquette > rốc-kết ( phi đạn tự bay đi ) ”. Thời kỳ kháng chiến chống Pháp, “ rốc-kết ” chưa Open trong tiếng Việt ; phải đến thời chống Mỹ nó mới sinh ra. Vậy đây là một từ Việt gốc Anh, bắt nguồn ở từ “ rocket ” .
Bạn đang đọc: Về Các “chữ Việt gốc Pháp” trên https://hocdauthau.com7. -“savon > xà-bông, xà-phòng”
“ Xà bông ” không do tiếng Pháp “ savon ” mà ra vì từ này được phiên âm từ tiếng Bồ Đào Nha “ sabão ” . 8. – “ treuil > trơi ( bánh xe có quấn dây cáp để nâng Các vật nặng lên ) ” . “ Trơi ” là một từ thật sự không thông dụng còn từ thông dụng trong tiếng Việt, phiên âm từ danh từ “ treuil ” của tiếng Pháp, lại là “ tời ” . Làm từ nguyên không phải là “ cáp đôi ” hai từ của hai thứ tiếng khác nhau chỉ vì chúng vừa đồng nghĩa tương quan, với vừa giống ( hoặc na ná ) nhau về mặt ngữ âm. Ta nên lấy câu “ Tous les sosies ne sont pas des parents ” của J. Vendryes làm mục tiêu ; câu này có nghĩa là “ Không phải toàn bộ Các người giống nhau [ như đúc ] đều là bà con [ với nhau ] ”. Vì chỉ “ trông mặt mà bắt tưởng tượng ” nên tác giả của bài này đã cho rằng tiếng Việt “ xôm tụ ” là do tiếng Pháp “ somptueux ” mà ra trong khi bản thân “ xôm ” và “ tụ ” đã là Các từ độc lập sẵn có của tiếng Việt ( còn trong Các từ đa âm tiết phiên âm từ tiếng Pháp thì Các âm tiết [ trong mỗi từ ] đều không có ý nghĩa ). Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức đã giảng : “ XÔM Rôm, bảnh, rình-rang : Ăn-mặc coi xôm ; nói nghe xôm lắm . xôm đám Ra vẻ hực-hỡ, đông người trong đám, trong cuộc lễ : Dọn xôm đám, làm xôm đám . xôm tụ Lớn tụ, tụ bài đặt nhiều tiền : Đặt xôm tụ [ … ] xôm trai X. Bảnh trai ” . Còn bản thân “ tụ ” thì cũng là một từ độc lập, như hoàn toàn có thể thấy trong Nước Ta tự điển của Lê Văn Đức : “ TỤ dt ( bạc ) : Tiền mỗi tay em đặt ra trước khi tay cái chia bài ( bài cào, dà-dách, phé ) : đôn tụ, xôm tụ . tụ bài Chỗ và đống tiền đặt ra của một tay bài trong sòng : Tụ bài này hên ( sic ) tụ đầu Đống tiền nằm ở trước, dầu bài ( bài cào ) mấy nút cũng ăn-thua được . tụ đuôi Đống tiền nằm ở sau, phải tám nút trở lên mới đôn lên ( nhập chung với tụ đầu ) ” .
Cứ như trên thì “xôm” và “tụ” là Các từ độc lập: “xôm tụ” nằm trên trục đối vị với “xôm đám”, “xôm trai” còn “tụ” thì đứng làm trung tâm của các danh ngữ “tụ bài”, “tụ đầu”, “tụ đuôi”. Vậy “xôm” là một vị từ tĩnh (tính từ) còn “tụ” là một danh từ nên “xôm tụ” không có dây mơ rễ má gì với “somptueux” của tiếng Pháp cả. Giỏi tiếng Pháp mà không hiểu cho thấu chính tiếng Việt thì cũng khó mà thực sự chính xác khi làm về từ nguyên của từ tiếng Việt. Chính vì vậy nên tác giả đó mới hoàn toàn sai lầm khi cho rằng “teinte > teng (rỉ sét)”.
Thực ra “ teng ( rỉ sét ) ” là một điệp thức trong phương ngữ miền Nam của danh từ “ tanh ” trong phương ngữ miền Bắc. “ Tanh ” là một từ mà Từ điển tiếng Việt của Trung tâm Từ điển học ( Vietlex ) do Hoàng Phê chủ biên không ghi nhận còn “ teng ” thì được Nước Ta tự điển của Lê Văn Đức giảng đúng là “ chất xanh ở đồng thau rỉ ra ” nhưng lại ghi thiếu G cuối ( nên đã viết thành “ ten ” ). “ Teinte ” của tiếng Pháp chỉ nói về sắc tố, nước da còn cái “ chất xanh ở đồng thau rỉ ra ” thì tiếng Pháp lại gọi là “ vert-de-gris ”. Cũng vì không hiểu thấu được tiếng Việt nên tác giả đó mới khẳng định chắc chắn rằng từ “ cartable ” đã cho ra “ chữ Cạc-táp, về sau biến thái thành cặp-táp rồi chỉ còn chữ Cặp ”. Ở đây, ta có một hiện tượng kỳ lạ rất tế nhị mà tác giả kia đã hiểu không thấu. “ Cặp ” trong “ cặp sách ” là một từ đã có sẵn từ xửa từ xưa trong tiếng Việt. Nguyễn Du không cần biết “ cạc-táp ” phiên âm từ “ cartable ” mà vẫn viết “ Túi đàn, với cặp sách đề huề dọn sang ” ( Truyện Kiều, câu 278 ). Cái nghĩa này của chữ “ cặp ” đã được Nước Ta tự điển của Khai trí Tiến đức giảng là “ miếng gỗ vuông đóng hai cái quai gỗ để treo sách lên ”. Trong Từ điển Truyện Kiều ( NXB Khoa học xã hội, Thành Phố Hà Nội, 1974 ), Đào Duy Anh giảng đó là “ cái khung gồm hai thanh đứng để kẹp chồng sách ở giữa mà treo lên hay mang đi cho tiện ”. Còn Từ điển từ cổ của Vương Lộc ( NXB Thành Phố Đà Nẵng – Trung tâm Từ điển học, 2001 ) thì giảng là “ vật dụng gồm một đế gỗ đóng vào hai khung gỗ, để đựng sách ”. Gần đây hơn nữa, riêng cái chữ “ cặp ” cũng đã được Từ điển tiếng Việt của Trung tâm Từ điển học do Hoàng Phê chủ biên ( NXB Thành Phố Đà Nẵng Vietlex, 2007 ) giảng là “ vật dụng để đựng sách thời trước, gồm một đế gỗ đóng vào hai khung gỗ ” . Rõ ràng là cái cặp sách đã sống sót “ bằng xương bằng thịt ” hẳn hoi ở nước ta trước khi Pháp xâm lược Nước Ta và chính cái danh từ dùng để chỉ nó, là CẶP, đã đồng điệu âm tiết “ cạc ” trong “ cạc-táp ” ( thành “ cặp-táp ” ) chứ đâu có phải “ bỗng dưng muốn khác ” mà “ cạc ” đã trở thành “ cặp ”. Còn chuyện cái cặp từ hình thù xưa làm bằng tre, bằng gỗ, nay trở thành cái vật thường làm bằng da dùng để đựng sách vở, tài liệu, thì chỉ là chuyện thường tình trong quy trình chuyển biến ngữ nghĩa theo quỹ đạo của sự tăng trưởng xã hội mà thôi .