Xét nghiệm D-Dimer là gì ?Xét nghiệm D-dimer là xét nghiệm sinh hóa giúp phát hiện chỉ số D-dimer – một mẫu sản phẩm được tạo ra trong quy trình phá vỡ cục máu đông. Xét nghiệm D-dimer thường được sử dụng để tương hỗ chẩn đoán những bệnh lý tương quan đến huyết khối và tăng đông máu không bình thường .
Xét nghiệm D-dimer giúp phát hiện tình trạng huyết khối
1. D-dimer là gì?
Khi một mạch máu hoặc mô bị tổn thương và chảy máu, cơ thể sẽ bắt đầu hình thành cục máu đông (huyết khối) nhằm hạn chế máu chảy và cuối cùng là cầm máu. Quá trình này tạo ra các sợi protein gọi là fibrin. Các fibrin liên kết chéo với nhau, cùng với tiểu cầu giúp giữ cục máu đông tại vị trí vết thương cho đến khi nó lành lại.
Bạn đang đọc: Xét nghiệm DXét nghiệm D-Dimer là gì?
Khi đã xong, khung hình sử dụng một loại enzyme gọi là plasmin để phá vỡ cục máu đông. Cục máu đông trở thành những mảnh nhỏ và được vô hiệu trọn vẹn. Trong đó, D-dimer là một trong những đoạn protein Open trong quy trình thoái giáng fibrin .
2. Vai trò của xét nghiệm D-Dimer
Quá trình hình thành và phá vỡ cục máu đông là một quy trình cân đối. Nhưng trong 1 số ít trường hợp không bình thường hoàn toàn có thể gây nguy hại, như tạo fibrin quá mức gây bệnh lý huyết khối hay tiêu fibrin quá mức gây biến chứng chảy máu .
a. Xét nghiệm D-dimer sử dụng trong chẩn đoán bệnh lý huyết khối
Một trong những trường hợp phổ cập nhất tương quan đến sự hình thành cục máu đông khác thường là huyết khối tĩnh mạch sâu ( DVT ). Trong trường hợp này, cục máu đông hình thành trong những tĩnh mạch sâu, thường gặp nhất ở cẳng chân. Những cục máu đông khi tăng trưởng lớn và cản trở dòng máu lưu thông hoàn toàn có thể gây sưng, đau và tổn thương mô. Chúng cũng hoàn toàn có thể vỡ ra và vận động và di chuyển đến vị trí khác trong khung hình . Mức độ D-dimer trong máu tăng lên cao khi có sự hình thành và phá vỡ đáng kể những cục máu đông trong khung hình. Xét nghiệm D-dimer giúp phát hiện sự sống sót D-dimer trong máu, nhưng cục máu đông hoàn toàn có thể Open ở bất kể vị trí nào. Ví dụ, cục máu đông chuyển dời đến phổi gây thuyên tắc phổi ( PE ). Cục máu đông trong động mạch vành là nguyên do gây nhồi máu cơ tim. Cục máu đông hình thành ở những động mạch cảnh do xơ vữa động mạch, hoàn toàn có thể gây ra đột quỵ .
b. Xét nghiệm D-dimer sử dụng trong chẩn đoán bệnh lý tăng đông máu
Xét nghiệm D-dimer hoàn toàn có thể giúp chẩn đoán bệnh lý đông máu nội mạch lan tỏa ( DIC ). DIC – còn được gọi đông máu rải rác trong lòng mạch, là thực trạng rối loạn mạng lưới hệ thống đông máu, khi mà những yếu tố đông máu được kích hoạt và tạo ra nhiều cục máu đông hình thành trong những mạch máu nhỏ khắp khung hình. Đồng thời, nó khiến người bệnh dễ bị chảy máu quá nhiều. Đây là một hội chứng thứ phát nguy khốn, phát sinh từ nhiều trường hợp khác nhau, gồm có phẫu thuật, nhiễm trùng máu, bệnh lý về gan, bệnh lý tự miễn, bị rắn rết cắn hoặc biến chứng sau khi sinh con … Xét nghiệm D-dimer cũng được sử dụng để nhìn nhận trong quy trình điều trị DIC. Nồng độ D-dimer giảm xuống là một tín hiệu đáng mừng cho thấy chiêu thức điều trị đang có hiệu suất cao. trái lại, chỉ số D-dimer tăng lên cho thấy việc điều trị không có hiệu suất cao .
3. Xét nghiệm D-dimer dành cho ai?
Xét nghiệm D-dimer là xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến huyết khối
Xét nghiệm D-dimer được chỉ định khi có các triệu chứng của cục máu đông hoặc tình trạng gây cục máu đông bất thường như huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT), thuyên tắc phổi (PE) hoặc đông máu nội mạch lan tỏa (DIC).
a. Triệu chứng của huyết khối tĩnh mạch sâu như:
– Đau hoặc mềm ở chân, thường ở một bên chân – Phù nề – Chân đổi màu
b. Triệu chứng của thuyên tắc phổi như:
– Khó thở bất thần, thở gấp – Ho, đờm có máu – Đau ngực tương quan đến phổi
– Nhịp tim nhanh
Xem thêm: Viêm da tiết bã (cứt trâu trên đầu trẻ sơ sinh): Những điều cần biết
c. Triệu chứng của đông máu nội mạch lan tỏa (DIC) như:
– Xuất huyết ở da, niêm mạc – Chảy máu niêm mạc miệng, lợi – Buồn nôn, nôn – Đau cơ và bụng kinh hoàng – Co giật – Giảm lượng nước tiểu
d. Một số yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến quá trình đông máu bất thường là:
– Trải qua một cuộc phẫu thuật lớn – Chấn thương nặng như gãy xương phải bó bột – Ngồi hoặc nằm trong thời hạn dài, gồm có chuyển dời lâu bằng máy bay, xe hơi … hoặc nằm viện – Sử dụng giải pháp tránh thai hoặc liệu pháp sửa chữa thay thế hormone – Phụ nữ mang thai và sau khi sinh con – Hội chứng kháng phospholipid – một bệnh trong mạng lưới hệ thống miễn dịch – Rối loạn đông máu di truyền như đột biến yếu tố V Leiden
– Tiền sử thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch (VTE) trước đây
– Một số bệnh ung thư
Xét nghiệm D-Dimer là một xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến huyết khối. Đây là một xét nghiệm máu có độ nhạy kết quả cao. Trước khi xét nghiệm, bạn nên nhịn ăn ít nhất 6 tiếng, chỉ uống nước lọc để tránh ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Tùy vào triệu chứng bệnh của mỗi người mà bác sĩ sẽ chỉ định làm xét nghiệm D-dimer kết hợp cùng với một vài xét nghiệm khác.