Kiếm – Wikipedia tiếng Việt

Bảo kiếm Nguyễn triều . Thi đấu kiếm

Kiếm hay gươm là một loại vũ khí lạnh cấu tạo từ một thanh kim loại dài và dẹt, được mài bén ở lưỡi và mũi, chuyên dùng để đâm, chém trong tác chiến. Dài hơn dao, hẹp, nhẹ và mỏng hơn đao, kiếm được sử dụng trong nhiều cuộc chiến trên khắp thế giới từ thời thượng cổ cho tới thế chiến II.

Sau phát minh ra súng, kiếm dần dần mất hiệu lực trong chiến trường nhưng vẫn được dùng làm biểu tượng của gia tộc, quốc gia, quân đội (Ví dụ điển hình là sĩ quan kỵ binh trong Nội chiến Mỹ thường dùng kiếm đi trước để chỉ huy binh lính có súng theo sau).

Kiếm – Wikipedia tiếng Việt

Bạn đang đọc: Kiếm – Wikipedia tiếng Việt

Một số kiếm hiện diện trong các huyền thoại, truyền thuyết như thanh kiếm Thuận thiên của Lê Lợi, thanh Kusanagi của Jimmu Tenno (thần thoại Nhật Bản), và Excalibur của vua Arthur (Anh Quốc).

Kiếm cũng được dùng để tranh tài như một môn thể thao .Cấu tạo của kiếm khá đơn thuần – một thanh sắt kẽm kim loại dài, có một hoặc hai cạnh sắc, chuôi bằng sắt kẽm kim loại hoặc gỗ, phần đông có quai bảo vệ cho bàn tay của kiếm sĩ . Có nhiều loại kiếm, như kiếm 3 cạnh, liễu diệp kiếm ( loại kiếm rất mỏng dính, nhẹ và dẻo dai, hoàn toàn có thể cuốn tròn quanh người ), kiếm lưỡi tròn, kiếm 2 lưỡi còn gọi là kiếm lá, kiếm 1 lưỡi ( thường gọi là đao ) v … v …Mỗi dân tộc bản địa lại có một hoặc vài kiểu kiếm khác nhau : kiếm Claymore của Scotland, kiếm Katana, Tachi của Nhật Bản v.v., theo đó cách sử dụng kiếm cũng khác nhau . Kiếm Trung QuốcTrung Quốc có một nền võ thuật truyền kiếp và vững mạnh, kiếm pháp cũng không nằm ngoài quy luật này. Kiếm Trung Quốc có từ thời cổ đại khi con người tìm ra đồng và sắt. Trải qua suốt 6000 năm lịch sử dân tộc, kiếm Trung Quốc ngày càng hoàn thành xong và phong phú hơn, đặc thù chung là cấu trúc bởi một thanh sắt kẽm kim loại ( thường là thép ) dài, sắc hai lưỡi, nhọn ở đầu. Thời Cổ Trung đại, Kiếm là một loại vũ khí được trang bị khi chiến đấu và phòng thân. Qua mỗi thời kì, kiếm Trung Quốc có các nét đặc trưng riêng. Kiếm thời nhà Minh lưu truyền đến nay, sử dụng trong rèn luyện võ thuật và làm lễ trong Đạo Giáo. Từ thời Tống, Trung Quốc Open nhiều môn phái sử dụng kiếm như : Toàn Chân Giáo, Võ Đang, Nga My, Ngũ Nhạc Kiếm Phái, môn sinh Thiếu Lâm cũng được rèn luyện kiếm pháp .

Kiếm Trung Quốc là một vũ khí thanh mảnh, sử dụng một tay một kiếm (đơn kiếm), hai tay hai kiếm (song kiếm). Loại to, nặng nhưng gọi là trọng kiếm không sắc bằng kiếm thường, sát thương chủ yếu bằng sức nặng để cắt.

Thời Xuân Thu

Nước Ngô có hai thanh kiếm Can Tương và Mạc Gia nổi tiếng chặt đá, do hai vợ chồng Can Tương và Mạc Gia đúc nên, được liệt vào hàng danh kiếm .Cùng học một thầy với hai vợ chồng Can Tương, Mạc Giả có u Giả Tử nước Việt, đúc được 5 thanh kiếm, được vua nước Việt dâng cho vua Ngô Thọ Mộng 3 thanh : Bài chi tiết cụ thể : Nihontō

Đặc trưng là Katana hay còn gọi là Kiếm Nhật, là vũ khí đặc trưng của người Nhật Bản. Kiếm Nhật là một loại trường kiếm, có lưỡi dài và cán dài, cán kiếm thường được cầm bằng hai tay khi chiến đấu. Kiếm chỉ có một lưỡi, sắc bén, có sức sát thương cao. Sống kiếm và lưỡi kiếm có đặc tính hoàn toàn khác nhau, sống kiếm mềm trong khi lưỡi kiếm cứng, chính sự khác biệt về nhiệt trong việc tạo nên các đặc tính này khiến kiếm có hình dáng cong. Kiếm thường được đeo ở thắt lưng và mũi kiếm xoay lên trên.

Theo một số ít nhà khoa học, sở dĩ kiếm katana đạt được độ cứng và bền là vì khi luyện kiếm, các nghệ nhân thường cho thêm oxít titan vào trong kim loại tổng hợp. Điều này làm cho kiếm có độ sắc bén nhất, ngoài các còn giúp chống oxy hóa, khiến cho thanh kiếm luôn sáng bóng. Những thanh kiếm cổ có độ tuổi tối thiểu 300 năm nhưng khi rút khỏi vỏ vẫn có năng lực phản xạ ánh sáng . Bộ sưu tập đao Nước Ta thế kỷ 18-19 nguồn gốc Bắc bộ-bảo tàng lịch sử dân tộc quân sự

Thời cổ đại, lưỡi kiếm Việt Nam thẳng và rộng bản, có 2 cạnh sắc, dùng để chém lẫn đâm. Về hình dạng, kiếm Đông Sơn tương tự như kiếm tìm thấy ở Trung Quốc, Nhật Bản. Hoa văn trang trí trên chuôi và đốc kiếm rất đa dạng, có thể là hình chiến binh, hình người phụ nữ hay các con vật như gà, voi… Những kiếm mang tính chất nghi lễ của người tầng lớp trên có thể gắn cả nhạc, chuông.

Thời Trung, Cận đại, người Việt sử dụng cả kiếm thẳng 2 cạnh sắc, chuôi cầm 1 tay như của Trung Quốc lẫn loại trường kiếm lưỡi cong, 1 cạnh sắc, chuôi dài và phải cầm cả hai tay ( vẫn thường được gọi là đao ). Ngày nay, loại trường đao cong này vẫn hoàn toàn có thể nhìn thấy trên các bức tượng võ sĩ ở các lăng tẩm của giới quý tộc thời Lê, Mạc, Trịnh ở Thanh Hóa, Bắc Giang, trong kho lưu trữ bảo tàng Lịch sử quân sự chiến lược Thành Phố Hà Nội ( kiếm Tây Sơn ) hay trong các liên hoan dân gian như hội đền Đô, Thành Phố Bắc Ninh. Một số lượng lớn đao kiếm cổ lúc bấy giờ đang nằm trong các bộ sưu tập tư nhân .Về danh kiếm thì Nước Ta nổi lên có thanh Thuận Thiên kiếm của Lê Lợi, gắn với sự tích trả gươm và rùa thần Kim Quy

Từ gươm trong tiếng Việt bắt nguồn từ từ tiếng Hán thượng cổ 劍 (có nghĩa là gươm, kiếm). William H. Baxter và Laurent Sagart phục nguyên âm tiếng Hán thượng cổ của từ 劍 là /*s.kr[a]m-s/. Chữ Hán 劍 có âm Hán Việt là kiếm.

0 Shares
Share
Tweet
Pin