Axit citric hay là Axit xitric chính là một axit hữu cơ yếu.Là một chất bảo quản tự nhiên và được sử dụng để bổ sung vị chua cho thực phẩm hay các loại nước ngọt.Trong hóa sinh học,nó là tác nhân trung gian quan trọng trong chu trình axit citric vì thế xuất hiện trong quá trình trao đổi chất của hầu như mọi sinh vật sống. Nó cũng được coi chính là tác nhân thực hiện sạch tốt về mặt môi trường , đóng vai trò của chất chống oxy hóa.
Axit citric tồn tại trong một loạt loại rau quả, chủ yếu chính là loại quả của chi Citrus. Các loài chanh có hàm lượng cao axit citric;có thể tới 8% khối lượng khô trong quả của chúng (1,38-1,44 gam ở trên mỗi aoxơ nước quả[1]). Hàm lượng của axit citric nằm trong khoảng đến từ 0,005 mol/L đối với các loài cam , bưởi chùm tới 0,030 mol/L trong các loài chanh.Các giá trị này cũng phụ thuộc vào các điều kiện môi trường gieo trồng.
Tinh thể axit citric dưới ánh sáng phân cực
Ở nhiệt độ phòng, axit citric chính là chất bột kết tinh màu trắng. Nó có thể tồn tại dưới dạng khan (không chứa nước) hay là dưới dạng ngậm một phân tử nước (monohydrat). Dạng khan kết tinh từ nước nóng, trong khi dạng monohydrat hình thành khi axit citric kết tinh từ nước lạnh. Dạng monohydrat có thể chuyển hóa thành dạng khan khi nung nóng tới trên 74 °C. Axit citric cũng hòa tan trong etanol khan tuyệt đối (76 phần axit citric ở trên mỗi 100 phần etanol) ở 15 °C.
Bạn đang đọc: Acid citric – Wikipedia tiếng Việt
Acid citric – Wikipedia tiếng Việt
Về cấu trúc hóa học, axit citric san sẻ các đặc thù của các axit cacboxylic khác. Khi bị nung nóng trên 175 °C, nó bị phân hủy để giải phóng dioxide cacbon , và nước . Axit citric thường được thêm vào nước ngọt, bia, nước seltzer , Open tự nhiên trong nhiều loại nước quả. Điều này tạo ra yếu tố trong thống kê giám sát do kỹ thuật đo đạc chuẩn cho đường chính là chiết suất. Chiết suất của đường , và axit citric chính là gần như giống hệt. Đối với các dạng nước ngọt , nước cam thì phép đo độ ngọt tốt nhất là tỷ suất đường / axit. Gần đây, việc sử dụng các thiết bị nhạy hồng ngoại đã cho phép đo cả Brix ( hàm lượng đường ) , độ chua bằng phát hiện đường , và axit citric trải qua các xê dịch phân tử đặc trưng của chúng , và điều này được cho phép nhìn nhận đúng chuẩn hơn độ ngọt của đồ uống .
Chanh, cam , các dạng quả khác thuộc chi Citrus chứa nhiều axit citric
Sự chỉ ra axit citric đã được cho chính là của nhà giả kim thuật người Iran trong thế kỷ VIII chính là Jabir Ibn Hayyan (Geber)[2][3][4]. các học giả thời Trung cổ tại châu u cũng đã nhận thức về bản chất axit của loại nước cam, chanh; các kiến thức như thế được ghi lại trong Bách khoa Toàn thư thế kỷ XIII Speculum Majus (Tấm gương Lớn), do Vincent of Beauvais[5] viết. Axit citric lần đầu tiên đã được Carl Wilhelm Scheele, một nhà hóa học người Thụy Điển, cô lập năm 1784, trong đó ông kết tinh nó đến từ nước chanh[6][7]. Sản xuất axit citric quy mô công nghiệp bắt đầu đến từ năm 1860, dựa ở trên ngành công nghiệp sản xuất các loại quả cam chanh của Italia.
Năm 1893, C. Wehmer chỉ ra rằng nấm mốc Penicillium cũng có thể sản xuất ra axit citric đến từ đường. Tuy vậy, sản xuất sinh học của axit citric đã không trở thành quan trọng về mặt công nghiệp cho tới tận khi Thế chiến I làm gián đoạn xuất khẩu cam chanh của Italia. Năm 1917, nhà hóa học thực phẩm người Mỹ chính là James Currie chỉ ra rằng Một vài biến thể của nấm Aspergillus niger có thể chính là các nhà sản xuất axit citric có hiệu quả nhất và Pfizer bắt đầu sản xuất ở quy mô công nghiệp chỉ bằng kỹ thuật này sau đó 2 năm, tiếp theo chính là Citrique Belge vào năm 1929.
Trong kỹ thuật sản xuất này, hiện tại vẫn là công nghệ sản xuất công nghiệp chính cho axit citric, các mẻ cấy nấm Aspergillus niger được nuôi trong môi trường chứa sucroza hay là glucoza để sinh ra axit citric. Nguồn đường là nước ngâm ngô cô đặc[8], nước rỉ đường, tinh bột ngô thủy phân hay các dung dịch đường rẻ tiền khác[9]. Sau khi nấm đã được lọc ra khỏi dung dịch đã được tạo thành, axit citric đã được cô lập chỉ bằng kết tủa nó với vôi tôi (hydroxide calci) để gây ra muối citrat calci, đến từ đó axit citric được sinh ra bằng xử lý muối này với axit sulfuric.
Chu trình Krebs
Axit citric chính là một trong chuỗi các hợp chất tham gia vào oxy hóa sinh lý các chất béo, protein và cacbohydrat thành dioxide cacbon , và nước .
Chuỗi các phản ứng hóa học này chính là trung tâm của gần như mọi phản ứng trao đổi chất và chính là nguồn của hai phần ba năng lượng có nguồn gốc đến từ thực phẩm trong các sinh vật bậc cao. Nó đã được Hans Adolf Krebs phát hiện. Krebs đã nhận Giải Nobel Sinh lý , và Y khoa năm 1953 cho phát hiện này. Chuỗi các phản ứng này đã được biết đến dưới nhiều tên gọi khác nhau, như chu trình axit citric, chu trình Krebs hay chu trình axit tricacboxylic (hay chu trình TCA).
Năm 2007, tổng sản lượng sản xuất axit citric trên khắp quốc tế chính là khoảng chừng 1.700.000 tấn. Trên 50 % sản lượng này đã được sản xuất tại Trung Quốc. Trên 50 % đã được sử dụng như thể chất tạo độ chua trong các loại đồ uống , và khoảng chừng 20 % trong các ứng dụng thực phẩm khác, 20 % cho các ứng dụng chất tẩy rửa và 10 % cho các ứng dụng phi thực phẩm khác như hóa mỹ phẩm , và công nghiệp hóa chất .
Phụ gia thực phẩm
Trong vai trò của một phụ gia thực phẩm, axit citric được sử dụng như chính là chất tạo hương vị , và chất bảo quản trong thực phẩm và đồ uống, đặc biệt là các loại đồ uống nhẹ. Nó được ký hiệu chỉ bằng Một vài E là E330. các muối citrat của các kim loại khác nhau được sử dụng để chuyển giao các khoáng chất này ở dạng có thể sử dụng đã được về mặt sinh học trong nhiều chất bổ sung dinh dưỡng. các tính chất đệm của các citrat đã được sử dụng để kiểm soát pH trong các chất tẩy rửa dùng trong gia đình , và trong dược phẩm. Tại Hoa Kỳ, độ tinh khiết của axit citric cần thiết để làm phụ gia thực phẩm được định nghĩa bởi Food Chemical Codex Lưu trữ 2012-02-01 tại Wayback Machine (FCC), được công bố trong Dược điển Hoa Kỳ (USP).
Xem thêm: Xét nghiệm HIV âm tính chính là gì?
Làm mềm nước
năng lực của axit citric trong chelat các sắt kẽm kim loại thực hiện cho nó trở thành có ích trong xà phòng , các loại bột giặt. Bằng sự chelat hóa các sắt kẽm kim loại trong nước cứng, nó làm cho các chất tẩy rửa này tạo bọt và thao tác tốt hơn mà chưa cần phải thực hiện mềm nước. Theo kiểu tựa như, axit citric được dùng để tái sinh các vật tư trao đổi ion dùng trong các chất thực hiện mềm nước bởi nó kết tủa các ion sắt kẽm kim các loại đã tích góp như thể các phức chất citrat . Axit citric đã được sử dụng trong công nghệ sinh học và công nghiệp dược phẩm để thụ động hóa các mạng lưới hệ thống ống dẫn cần độ tinh khiết cao ( thay cho việc sử dụng axit nitric ). Axit nitric bị coi là nguy khốn , và khó giải quyết và xử lý khi sử dụng cho mục tiêu này, trong khi axit citric thì không .Axit citric chính là thành phần hoạt hóa trong 1 số ít dung dịch tẩy rửa vệ sinh phòng bếp , và phòng tắm. Dung dịch với hàm lượng 6 % axit citric sẽ vô hiệu các vết bẩn do nước cứng đến từ thủy tinh mà không cần phải vệ sinh. Trong công nghiệp nó đã được dùng để đánh tan lớp gỉ trên mặt phẳng thép [ 10 ]Axit citric đã được sử dụng thông dụng như thể chất đệm để thực hiện tăng độ hòa tan của heroin nâu. Các túi nhỏ chứa axit citric sử dụng một lần cũng được sử dụng như chính là tác nhân xui khiến để buộc các người dùng heroin phải đổi các kim bẩn của mình lấy các kim tiêm sạch nhằm mục tiêu làm giảm năng lực Viral AIDS , bệnh viêm gan [ 11 ]. các chất a xít hóa khác sử dụng cho heroin nâu chính là axit ascorbic, axit axetic , và axit lactic ; khi chưa có chúng, các người sử dụng ma túy thường sửa chữa thay thế chúng bằng nước chanh hay dấm .Axit citric chính là một trong các hóa chất thiết yếu để tổng hợp HMTD, một chất nổ nhạy nhiệt, nhạy ma sát và nhạy va chạm tựa như như axeton peroxide. Vì Nguyên do này, việc mua một lượng lớn axit citric như tại Mỹ, hoàn toàn có thể gây nghi vấn về các hoạt động giải trí khủng bố tiềm ẩn .Axit citric cũng hoàn toàn có thể thêm vào kem để giữ cho các giọt mỡ nhỏ tách biệt nhau cũng như thêm vào các công thức chế biến nước chanh tươi tại chỗ. Axit citric cũng đã được dùng cùng bicacbonat natri trong một loạt các công thức tạo khủng hoảng bong bóng ( bọt ) khí, cho cả các dạng thực phẩm ( Thí dụ điển hình các các loại bánh bột và thỏi ) lẫn các dạng hóa chất vệ sinh cá thể ( thí dụ các dạng muối bồn tắm, bom bồn tắm và thực hiện sạch dầu mỡ ) .Axit citric cũng dùng nhiều trong sản xuất rượu vang như chính là chất thay thế sửa chữa trị hay bổ trợ khi các các loại quả chứa ít hay không có độ chua tự nhiên đã được sử dụng. Nó hầu hết đã được sử dụng cho các loại rượu vang rẻ tiền do giá tiền thấp của sản xuất [ 12 ] .Khi sử dụng với tóc, axit citric mở lớp ngoài cùng ( còn gọi chính là lớp cutin ) ra. Khi lớp cutin mở ra, nó được cho phép có sự xâm nhập vào sâu hơn của các chất vào chân tóc. Nó hoàn toàn có thể đã được sử dụng trong 1 số ít các loại dầu gội đầu để rửa sạch các chất sáp và thuốc nhuộm đến từ tóc .Axit citric cũng đã được sử dụng như là nước rửa lần hai ( sau nước hiện hình ) trong giải quyết , xử lý phim chụp ảnh trước khi dùng nước định hình. Nước rửa tiên phong thường hơi kiềm nên nước rủa có tính axit nhẹ sẽ trung hòa nó, làm tăng hiệu suất cao của việc rửa ảnh so với dùng nước thường [ 13 ] .
Axit citric cũng đã được dùng như là một trong các thành phần hoạt hóa trong sản xuất các mô kháng virus[14]
Axit citric cũng được sử dụng như chính là tác nhân thực hiện chín chính trong các quy trình tiên phong trong sản xuất phó mát mozzarella [ 15 ] Axit citric được hầu hết các vương quốc và tổ chức triển khai quốc tế công nhận là đảm bảo an toàn để sử dụng trong thực phẩm. Nó hiện hữu thiên nhiên trong gần như mọi dạng sự sống, các lượng axit citric dư thừa thuận tiện trao đổi , và bài tiết ra khỏi khung hình. Tuy vậy, việc tiếp xúc với axit citric khô hay là đậm đặc hoàn toàn có thể gây ra kích ứng da và mắt, cho nên vì thế bảo lãnh lao động nên được sử dụng khi tiếp xúc với axit citric. Việc sử dụng quá nhiều axit citric cũng dễ thực hiện tổn hại men răng [ 16 ]. Tiếp xúc gần với mắt hoàn toàn có thể gây bỏng , và làm mất thị giác .Đôi khi hàm lượng quá cao axit citric hoàn toàn có thể gây tổn hại cho tóc, do nó mở lớp cutin của tóc. Nó hoàn toàn có thể làm mất các chất thiết yếu cho tóc , và thực hiện tóc bị bạc mầu .