Đối với các định nghĩa khác, xem Đầu tư
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (tiếng Anh: Foreign Direct Investment, viết tắt là FDI) là hình thức đầu tư dài hạn của cá nhân hay công ty nước này vào nước khác bằng phương pháp thiết lập cơ sở sản xuất, kinh doanh. Cá nhân hay công ty nước ngoài đó sẽ nắm quyền quản lý cơ sở sản xuất kinh doanh này.
Tổ chức Thương mại Thế giới đưa ra định nghĩa như sau về FDI :
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) xảy ra khi một nhà đầu tư từ một nước (nước chủ đầu tư) có được một tài sản ở một nước khác (nước thu hút đầu tư) cùng với quyền quản lý tài sản đó. Phương diện quản lý là thứ để phân biệt FDI với các công cụ tài chính khác. Trong phần lớn trường hợp, cả nhà đầu tư lẫn tài sản mà người đó quản lý ở nước ngoài là các cơ sở kinh doanh. Trong các trường hợp đó, nhà đầu tư thường hay được gọi là “công ty mẹ” và các tài sản được gọi là “công ty con” hay “chi nhánh công ty”.[1]
Bạn đang đọc: Đầu tư trực tiếp nước ngoài là gì?các tác nhân thôi thúc góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế
Chênh lệch về hiệu suất cận biên của vốn giữa các nước
Helpman và Sibert, Richard S. Eckaus cho rằng có sự khác nhau về năng suất cận biên (số có thêm trong tổng số đầu ra mà một nhà sản xuất có được do dùng thêm một đơn vị của yếu tố sản xuất)của vốn giữa các nước. Một nước thừa vốn thường có năng suất cận biên thấp hơn. Còn một nước thiếu vốn thường có năng suất cận biên cao hơn. Tình trạng này sẽ dẫn đến sự di chuyển dòng vốn từ nơi dư thừa sang nơi khan hiếm nhằm tối đa hóa lợi nhuận. Vì chi phí sản xuất của các nước thừa vốn thường cao hơn các nước thiếu vốn. Tuy nhiên như vậy không có nghĩa là tất cả các hoạt động nào có năng suất cận biên cao mới được các Doanh nghiệp đầu tư sản xuất mà cũng có các hoạt động quan trọng, là sống còn của Doanh nghiệp thì họ vẫn tự sản xuất cho dù hoạt động đó cho năng suất cận biên thấp.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài là gì?
Chu kỳ loại sản phẩm
Đối với hầu hết các doanh nghiệp tham gia kinh doanh thương mại quốc tế thì chu kỳ luân hồi sống của các loại sản phẩm này gồm có 3 tiến trình hầu hết là : giai đoan mẫu sản phẩm mới ; quy trình tiến độ mẫu sản phẩm chín muồi ; quy trình mẫu sản phẩm chuẩn hóa. Akamatsu Kaname ( 1962 ) cho rằng mẫu sản phẩm mới, bắt đầu được ý tưởng và sản xuất ở nước góp vốn đầu tư, sau đó mới được xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Tại nước nhập khẩu, ưu điểm của mẫu sản phẩm mới làm nhu yếu trên thị trường địa phương tăng lên, nên nước nhập khẩu chuyển sang sản xuất để sửa chữa thay thế loại sản phẩm nhập khẩu này bằng phương pháp hầu hết dựa vào vốn, kỹ thụât của quốc tế ( tiến trình loại sản phẩm chín muồi ). Khi nhu yếu thị trường của loại sản phẩm mới trên thị trường trong nước bão hòa, nhu yếu xuất khẩu lại Open ( quy trình tiến độ mẫu sản phẩm chuẩn hóa ). Hiện tượng này diễn ra theo chu kỳ luân hồi và do đó dẫn đến sự hình thành FDI .Raymond Vernon ( 1966 ) lại cho rằng khi sản xuất một loại sản phẩm đạt tới quy trình tiến độ chuẩn hóa trong chu kỳ luân hồi tăng trưởng của mình cũng là lúc thị trường loại sản phẩm này có rất nhiều nhà phân phối. Ở quy trình này, loại sản phẩm ít được nâng cấp cải tiến, nên cạnh tranh đối đầu giữa các nhà sản xuất dẫn tới quyết định hành động giảm giá và do đó dẫn tới quyết định hành động cắt giảm chi phí sản xuất. Đây là nguyên do để các nhà sản xuất chuyển sản xuất loại sản phẩm sang các nước được cho phép chi phí sản xuất thấp hơn .
Lợi thế đặc biệt quan trọng của các công ty đa vương quốc
Stephen H. Hymes ( 1960, công bố năm 1976 ), John H. Dunning ( 1981 ), Rugman A. A. ( 1987 ) và 1 số ít người khác cho rằng các công ty đa vương quốc có các lợi thế đặc trưng ( ví dụ điển hình năng lượng cơ bản ) cho phép công ty vượt qua các trở ngại về ngân sách ở quốc tế nên họ sẵn sàng chuẩn bị góp vốn đầu tư trực tiếp ra quốc tế. Khi chọn khu vực góp vốn đầu tư, các công ty đa vương quốc sẽ chọn nơi nào có các điều kiện kèm theo ( lao động, đất đai, chính trị ) được cho phép họ phát huy các lợi thế đặc trưng nói trên. các công ty đa vương quốc thường có lợi thế lớn về vốn và công nghệ tiên tiến góp vốn đầu tư ra các nước sẵn có nguồn nguyên vật liệu, giá nhân công rẻ và thường là thị trường tiêu thụ tiềm năng … ta thuận tiện nhận ra quyền lợi của việc này !
Tiếp cận thị trường và giảm xung đột thương mại
Đầu tư trực tiếp ra quốc tế là một giải pháp để tránh xung đột thương mại song phương. Ví dụ, Nhật Bản hay bị Mỹ và các nước Tây u phàn nàn do Nhật Bản có thặng dư thương mại còn các nước kia bị thâm hụt thương mại trong quan hệ song phương. Đối phó, Nhật Bản đã tăng cường góp vốn đầu tư trực tiếp vào các thị trường đó. Họ sản xuất và bán xe hơi, máy tính ngay tại Mỹ và châu u, để giảm xuất khẩu các mẫu sản phẩm này từ Nhật Bản sang. Họ còn góp vốn đầu tư trực tiếp vào các nước thứ ba, và từ đó xuất khẩu sang thị trường Bắc Mỹ và châu u .
Khai thác chuyên viên và công nghệ tiên tiến
Không phải FDI chỉ đi theo hướng từ nước tăng trưởng hơn sang nước kém tăng trưởng hơn. Chiều ngược lại thậm chí còn còn can đảm và mạnh mẽ hơn nữa. Nhật Bản là nước tích cực góp vốn đầu tư trực tiếp vào Mỹ để khai thác đội ngũ chuyên viên ở Mỹ. Ví dụ, các công ty xe hơi của Nhật Bản đã mở các bộ phận phong phương pháp thiết kế xe ở Mỹ để dùng các chuyên viên người Mỹ. Các công ty máy tính của Nhật Bản cũng vậy. Không chỉ Nhật Bản góp vốn đầu tư vào Mỹ, các nước công nghiệp tăng trưởng khác cũng có chủ trương tương tự như. Trung Quốc gần đây đẩy mạnh góp vốn đầu tư trực tiếp ra quốc tế, trong đó có góp vốn đầu tư vào Mỹ. Việc công ty đa vương quốc quốc tịch Trung Quốc là Lenovo mua bộ phận sản xuất máy tính xách tay của công ty đa vương quốc mang quốc tịch Mỹ là IBM được xem là một kế hoạch để Lenovo tiếp cận công nghệ tiên tiến sản xuất máy tính ưu việt của IBM. Hay việc TCL ( Trung Quốc ) trong sáp nhập với Thompson ( Pháp ) thành TCL-Thompson Electronics, việc National Offshore Oil Corporation ( Trung Quốc ) trong ngành khai thác dầu lửa mua lại Unocal ( Mỹ ) cũng với kế hoạch như vậy .
Tiếp cận nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên
Để có nguồn nguyên vật liệu thô, nhiều công ty đa vương quốc tìm phương pháp góp vốn đầu tư vào các nước có nguồn tài nguyên phong phú và đa dạng. Làn sóng góp vốn đầu tư trực tiếp ra quốc tế lớn tiên phong của Nhật Bản vào thập niên 1950 là vì mục tiêu này. FDI của Trung Quốc lúc bấy giờ cũng có mục tiêu tựa như .
Lợi ích của lôi cuốn FDI
Bổ sung cho nguồn vốn trong nước
Trong các lý luận về tăng trưởng kinh tế tài chính, tác nhân vốn luôn được đề cập. Khi một nền kinh tế tài chính muốn tăng trưởng nhanh hơn, nó cần nhiều vốn hơn nữa. Nếu vốn trong nước không đủ, nền kinh tế tài chính này sẽ muốn có cả vốn từ quốc tế, trong đó có vốn FDI .
Tiếp thu công nghệ tiên tiến và tuyệt kỹ quản trị
Trong 1 số ít trường hợp, vốn cho tăng trưởng dù thiếu vẫn hoàn toàn có thể kêu gọi được phần nào bằng ” chủ trương thắt lưng buộc bụng “. Tuy nhiên, công nghệ tiên tiến và tuyệt kỹ quản trị thì không hề có được bằng chủ trương đó. Thu hút FDI từ các công ty đa vương quốc sẽ giúp một nước có thời cơ tiếp thu công nghệ tiên tiến và tuyệt kỹ quản trị kinh doanh thương mại mà các công ty này đã tích góp và tăng trưởng qua nhiều năm và bằng các khoản ngân sách lớn. Tuy nhiên, việc thông dụng các công nghệ tiên tiến và tuyệt kỹ quản trị đó ra cả nước lôi cuốn góp vốn đầu tư còn phụ thuộc vào rất nhiều vào năng lượng tiếp thu của quốc gia .
Tham gia mạng lưới sản xuất toàn thế giới
Khi lôi cuốn FDI từ các công ty đa vương quốc, không riêng gì nhà máy sản xuất có vốn góp vốn đầu tư của công ty đa vương quốc, mà ngay cả các nhà máy sản xuất khác trong nước có quan hệ làm ăn với xí nghiệp sản xuất đó cũng sẽ tham gia quy trình phân công lao động khu vực. Chính vì thế, nước lôi cuốn góp vốn đầu tư sẽ có thời cơ tham gia mạng lưới sản xuất toàn thế giới thuận tiện cho tăng nhanh xuất khẩu .
Tăng số lượng việc làm và đào tạo và giảng dạy nhân công
Vì một trong các mục tiêu của FDI là khai thác các điều kiện kèm theo để đạt được ngân sách sản xuất thấp, nên xí nghiệp sản xuất có vốn góp vốn đầu tư quốc tế sẽ cho thuê nhiều lao động địa phương. Thu nhập của một bộ phận dân cư địa phương được cải tổ sẽ góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế tài chính của địa phương. Trong quy trình cho thuê đó, huấn luyện và đào tạo các kỹ năng và kiến thức nghề nghiệp, mà trong nhiều trường hợp là mới mẻ và lạ mắt và văn minh ở các nước đang tăng trưởng lôi cuốn FDI, sẽ được nhà máy sản xuất cung ứng. Điều này tạo ra một đội ngũ lao động có kỹ năng và kiến thức cho nước lôi cuốn FDI. Không chỉ có lao động thường thì, mà cả các nhà chuyên môn địa phương cũng có thời cơ thao tác và được tu dưỡng nhiệm vụ ở các xí nghiệp sản xuất có vốn góp vốn đầu tư quốc tế .
Nguồn thu ngân sách lớn
Đối với nhiều nước đang tăng trưởng, hoặc so với nhiều địa phương, thuế do các nhà máy sản xuất có vốn góp vốn đầu tư quốc tế nộp là nguồn thu ngân sách quan trọng. Chẳng hạn, ở Thành Phố Hải Dương riêng thu thuế từ công ty lắp ráp xe hơi Ford chiếm 50 Tỷ Lệ số thu trong nước trên địa phận tỉnh năm 2006 .
Các hình thức FDI
Phân theo thực chất góp vốn đầu tư
Đầu tư phương tiện đi lại hoạt động giải trí
Đầu tư phương tiện đi lại hoạt động giải trí là hình thức FDI trong đó công ty mẹ góp vốn đầu tư shopping và thiết lập các phương tiện đi lại kinh doanh thương mại mới ở nước nhận góp vốn đầu tư. Hình thức này làm tăng khối lượng góp vốn đầu tư vào .
Mua lại và sáp nhập
Mua lại và sáp nhập là hình thức FDI trong đó hai hay nhiều doanh nghiệp có vốn FDI đang hoạt động sáp nhập vào nhau hoặc một doanh nghiệp này (có thể đang hoạt động ở nước nhận đầu tư hay ở nước ngoài) mua lại một doanh nghiệp có vốn FDI ở nước nhận đầu tư. Hình thức này không nhất thiết dẫn tới tăng khối lượng đầu tư vào.
Xem thêm: Finding And Development (F&D) là gì? Định nghĩa, ví dụ, giải thích
Phân theo đặc thù dòng vốn
Vốn sàn chứng khoán
Nhà góp vốn đầu tư quốc tế hoàn toàn có thể mua CP hoặc trái phiếu doanh nghiệp do một công ty trong nước phát hành ở một mức đủ lớn để có quyền tham gia vào các quyết định hành động quản trị của công ty .
Vốn tái đầu tư
Doanh nghiệp có vốn FDI hoàn toàn có thể dùng doanh thu thu được từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại trong quá khứ để góp vốn đầu tư thêm .
Vốn vay nội bộ hay thanh toán giao dịch nợ nội bộ
Giữa các Trụ sở hay công ty con trong cùng một công ty đa vương quốc hoàn toàn có thể cho nhau vay để góp vốn đầu tư hay mua CP, trái phiếu doanh nghiệp của nhau .
Phân theo động cơ của nhà đầu tư
Vốn tìm kiếm tài nguyên
Đây là các dòng vốn nhằm mục đích khai thác nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên rẻ và dồi dào ở nước tiếp đón, khai thác nguồn lao động hoàn toàn có thể kém về kiến thức và kỹ năng nhưng giá thấp hoặc khai thác nguồn lao động kiến thức và kỹ năng dồi dào. Nguồn vốn loại này còn nhằm mục đích mục tiêu khai thác các gia tài sẵn có tên thương hiệu ở nước tiếp đón ( như các điểm du lịch nổi tiếng ). Nó cũng còn nhằm mục đích khai thác các gia tài trí tuệ của nước tiếp đón. Ngoài ra, hình thức vốn này còn nhằm mục đích tranh giành các nguồn tài nguyên kế hoạch để khỏi lọt vào tay đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu .
Vốn tìm kiếm hiệu suất cao
Đây là nguồn vốn nhằm mục đích tận dụng giá tiền nguồn vào kinh doanh thương mại thấp ở nước tiếp đón như giá nguyên vật liệu rẻ, giá nhân công rẻ, giá các yếu tố sản xuất như điện nước, ngân sách thông tin liên lạc, giao thông vận tải vận tải đường bộ, mặt phẳng sản xuất kinh doanh thương mại rẻ, thuế suất khuyến mại, điều kiện kèm theo pháp lý v.v…
Vốn tìm kiếm thị trường
Xem thêm: KOL (marketing) là gì?
Đây là hình thức góp vốn đầu tư nhằm mục đích lan rộng ra thị trường hoặc giữ thị trường khỏi bị đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu giành mất. Ngoài ra, hình thức góp vốn đầu tư này còn nhằm mục đích tận dụng các hiệp định hợp tác kinh tế tài chính giữa nước đảm nhiệm với các nước và khu vực khác, lấy nước đảm nhiệm làm bàn đạp để xâm nhập vào các thị trường khu vực và toàn thế giới .
Akamatsu, Kaname (1962) “A Historical Pattern of Economic Growth in Developing Countries,” The Developing Economies, Preliminary Issue No. 1, pp. 3–25.Dunning, John H. (1981), International Production and the Multinational Enterprise, London: George Allen and Unwin.Dunning, John H. (2001) “The Eclectic (OLI) Paradigm of International Production: Past, Present and Future,” International Journal of the Economics of Business, Vol. 8, No. 2, pp. 173–190.Hymer, Stephen H. (1960, published 1976), The International Operations of National Firms: a Study of Direct Foreign Investment, Cambridge, MA: MIT Press.Rugman. A. M. (1987), “The Firm-Specific Advantages of Canadian Multinationals,” Journal of International Economics Studies, Vol. 2, No. 1, pp. 1–14.UNCTAD (2003), World Investment Report 2003.Vernon, Raymond (1966) “International Investment and International Trade in the Product Cycle,” Quarterly Journal of Economics, Vol. 80, No. 2, pp. 190–207.
Các hình thức kêu gọi vốn góp vốn đầu tư quốc tế khác :
Liên kết ngoài