Điều kiện FCA (Free Carrier – Giao cho người chuyên chở) là một trong các điều kiện tương đối phổ biến, được dùng trong vận chuyển quốc tế. Đây là một điều kiện thương mại trong đó: người bán chịu trách nhiệm đóng gói hàng hóa và xếp hàng lên thiết bị chuyên chở tại vị trí quy định như cảng hoặc nhà xe. Điều kiện FCA được dùng trong vận chuyển đường sắt, đường bộ, hàng không, đường biển, thủy nội địa hoặc vận tải bằng các hình thức kết hợp (vận tải đa phương thức).
Free Carrier
Trong điều kiện FCA người bán giao hàng đã được thông quan cho người mua tại địa điểm chỉ định. Người mua là người có trách nhiệm tìm đơn vị vận chuyển. Như vậy địa điểm giao hàng có thể là cơ sở của người bán, nơi giao nhận vận tải (nhà xe, kho ngoại quan, CFS) hoặc cảng và sân bay. Người bán giao hàng và chuyển rủi ro cho người chuyên chở thứ 1.
So sánh với các điều kiện EXW và CIF, chúng ta thấy có sự khác biệt trong địa điểm giao hàng.
Bạn đang đọc: FCA là gì vậy? Điều Kiện Giao Hàng Free Carrier Trong IncotermsĐối với EXW, người bán giao hàng tại kho, phân xưởng, nhà máy,…hoặc 1 địa điểm nào đó của người bán.
Bạn đang đọc: FCA là gì vậy? Điều Kiện Giao Hàng Free Carrier Trong Incoterms
So sánh điều kiện EXW, FOB, CIF, FCA
Còn điều kiện CIF, người bán chịu trách nhiệm vận chuyển quốc tế, nên địa điểm giao hàng là 1 địa điểm khác phạm vi nội địa (của người bán). Nó có thể là nhà cầu cảng, kho ngoại quan, nhà máy của người mua.
Trong bài trước SongAnhLogs có nhắc đến điều kiện FOB và CIF cũng như so sánh FOB và CIF. Nhìn chung điều kiện FCA người bán có trách nhiệm ít hơn so với CIF & FOB. Nhưng FCA lại là điều kiện phù hợp cho người bán lẫn người mua khi xét đến sự thuận lợi và thị trường địa phương.
FCA trong vận tải đa phương thức
Trong các điều kiện Incoterms được nhà nhập khẩu ưa chuộng nhất là EXW, FOB, CIF, CFR và FCA (Incoterm 2010), theo các chuyên gia điều kiện FCA được cho là lựa chọn phù hợp hơn FOB và CIF khi dùng vận tải đường biển. (?)
Nhìn chung, vận chuyển đa phương thức dùng điều kiện FCA thông dụng và phổ biến. Và FCA có thể được dùng cho nhiều loại hình vận chuyển khác nhau, bao gồm: Đường biển, đường bộ, đường sắt và cả đường hàng không.
Trách nhiệm người mua và người bán trong hợp đồng FCA
Trong điều kiện kèm theo FCa, và người mua và người bán có các nghĩa vụ và trách nhiệm cơ bản như sau :
Trách Nhiệm Giao Hàng, Vận Chuyển Và Thông Quan
Người bán hàng theo điều kiện FCA phải trả các chi phí cho việc: Sản xuất, kiểm tra chất lượng, dán nhãn, đóng gói hàng hóa phù hợp. Đồng thời người bán cũng đứng ra tổ chức vận chuyển hàng hóa đến cảng hoặc 1 địa điểm chỉ định để sẵn sàng cho việc xuất đi. Cùng với quá trình trên, người bán phải chịu trách nhiệm thực hiện các thủ tục hải quan. Người mua hàng chịu trách nhiệm tìm và ký hợp đồng vận tải để đưa hàng về nước.
Điều kiện giao hàng FCA
Khi người bán đã hoàn tất việc khai hải quan (khai hải quan điện tử) trên hệ thống của hải quan, đồng thời đã giao hàng cho người chuyên chở (Carrier), lúc này trách nhiệm của người bán với hàng hóa được xem là chấm dứt. Mọi rủi ro và chi phí sẽ chuyển giao cho người mua (và các bên có liên quan).
Khi Nào Chấm Dứt Trách Nhiệm Giao Hàng Của Người Bán?
Bởi vì mọi rủi và chi phí được chuyển giao từ bên Bán sang bên Mua tại thời điểm trách nhiệm giao hàng của người Bán chấm dứt, nên cả 2 bên cần chỉ rõ thời điểm chuyển giao này càng cụ thể càng tốt trong hợp đồng.
Trong các mô hình luân chuyển khác nhau. Trách nhiệm giao hàng cho người luân chuyển ( carrier ) chấm hết trong các trường hợp sau :
Đối với vận chuyển đường sắt
Khi điểm giao hàng là toa tàu thì hàng hóa phải được bốc lên toa tàu (chú ý đến loại container dành cho tàu), người bán phải bốc xếp container lên tàu. Trách nhiệm người bán kết thúc khi hàng hóa được tiếp quản bởi quản lý đường sắt hoặc người được ủy quyền.
Vận chuyển container bằng tàu hỏa Khi sản phẩm & hàng hóa là dạng hàng lẻ không chứa trong container, việc giao hàng hoàn thành xong khi người bán đã chuyển giao sản phẩm & hàng hóa tại điểm đảm nhiệm cho đơn vị chức năng thu gom bằng đường tàu hoặc một phương tiện đi lại vận tải đường bộ do đường tàu phân phối .
Vận chuyển đường bộ
Nếu việc bốc hàng diễn ra tại cơ sở của người bán, thì nghĩa vụ và trách nhiệm giao hàng triển khai xong khi sản phẩm & hàng hóa được chất lên xe của người mua phân phối .
Vận chuyển đường bộKhi sản phẩm & hàng hóa được người mua nhu yếu giao đến cơ sở luân chuyển, việc giao hàng được hoàn thành xong khi sản phẩm & hàng hóa được chuyển giao cho người luân chuyển đường đi bộ hoặc cho người khác đại diện thay mặt người này .
Vận chuyển bằng đường thủy nội địa
Khi việc bốc hàng diễn ra tại cơ sở của người bán hoặc tại bến cảng, nghĩa vụ và trách nhiệm giao hàng được xem hoàn thành xong khi sản phẩm & hàng hóa đã được chất lên tàu chở hàng do người mua phân phối .
Vận Chuyển Đường Thủy Nội ĐịaTrường hợp sản phẩm & hàng hóa được giao đến cơ sở của người luân chuyển, việc giao hàng được triển khai xong khi sản phẩm & hàng hóa được chuyển giao cho người luân chuyển đường thủy trong nước hoặc 1 người khác được người này ủy quyền .
Vận chuyển đường biển
Nếu là hàng Full Container thì các container phải được luân chuyển đến khu vực Terminal của cảng, sản phẩm & hàng hóa được coi là đã được chuyển giao rủi ro đáng tiếc khi container đã được đưa vào cơ sở của bến cảng ( terminal ) đó. Và hàng đã được thông quan .
Một Terminal chụp từ trên caoĐối với hàng lẻ ( LCL ), người bán phải đem đến cho các nơi thu gom hàng lẻ như kho CFS. Việc giao hàng được triển khai xong khi sản phẩm & hàng hóa được giao cho hãng tàu biển hoặc 1 người đại diện thay mặt cho hãng tàu biển ( đơn vị chức năng gom hàng consol, forwarder ) .
Tại sao nên dùng FCA thay vì Điều Kiện FOB và EXW?
Thế giới cũng như Việt Nam chúng ta rất thường đề cập tới 2 điều kiện FOB và CIF. Và gần như 2 thuật ngữ này như anh em song sinh? Nhưng thực tế, điều kiện FCA chiếm ưu điểm hơn EXW và FOB và được nhiều chuyên gia khuyến cáo dùng. Tuy vậy người xuất khẩu và nhập khẩu vẫn có tập quán dùng FOB và CIF nhiều nhất.
Tỷ lệ dùng các điều kiện trong Incoterms. Số liệu từ Shippingsolutions.com
Lý Do FCA được cho là ưu điểm hơn FOB
Lý giải cho thực tế trên vì FOB là điều kiện không thích hợp cho hàng hóa chứa trong container. FOB quy định rằng, người bán phải giao hàng lên trên boong tàu (Onboard), nhưng hầu hết hàng container đều buộc phải “hạ” ở Bãi tập kết container (CY – cầu cảng) hoặc chứa tại Kho hàng lẻ (CFS) trước khi nhà vận chuyển đưa hàng lên tàu.
Tham khảo bài đăng trước đây SongAnhLogs có đề cập đến việc loại bỏ điều kiện FOB và CIF trong vận chuyển đường biển.
Nếu như sản phẩm & hàng hóa ( theo điều kiện kèm theo FOB ) khi giao đến CY hoặc kho CFS, xảy ra các tổn thất, thiệt hại trong quy trình chuyển giao giữa người bán và người mua, và thì tranh chấp giữa 2 bên chắc như đinh sẽ xảy ra. Người mua và người bán nên lao lý càng rõ càng tốt về thời hạn và khu vực chuyển giao rủi ro đáng tiếc, các trường hợp bất khả kháng, để khi tranh chấp xảy ra, và hai bên sớm tìm được giải pháp thỏa đáng .
Điều kiện FOB được cho là không phù hợp vận chuyển đường biển
Phòng thương mại quốc tế ICC – trong phạm vi Incoterm 2010 – điều chỉnh điều kiện FCA phù hợp cho các phương thức vận chuyển hiện đại bằng container. Khi thỏa thuận dùng điều kiện FCa, và người mua và người bán thỏa thuận rằng người mua thực hiện việc xếp và chất hàng lên phương tiện vận tải do người bán cung cấp, vị trí chuyển giao rủi ro có thể là cơ sở của người bán hoặc tại 1 địa điểm thỏa thuận nào đó trong phạm vi nội địa người bán. Điều này làm giảm thiểu rủi ro xảy ra trong quá trình chuyển giao hàng hóa từ người bán sang người mua như điều kiện FOB.
Lý Do FCA được cho là ưu điểm hơn EXW
Đối với điều kiện EXW, người mua phải chịu trách nhiệm thông quan xuất khẩu cho lô hàng. Việc này có thể gây nên tốn kém chi phí, tiêu tốn nhiều thời gian và gây khó khăn cho các nhà nhập khẩu – Vốn không nắm rõ các quy định thông quan của nước bạn.
Về phía người bán, họ cũng không có trách nhiệm phải bốc, xếp hàng hóa lên phương tiện đi lại vận tải đường bộ mà bên mua cung ứng, chính do điều kiện kèm theo EXW chỉ lao lý người bán phải sẵn sàng chuẩn bị sản phẩm & hàng hóa sẵn sàng chuẩn bị cho việc xếp lên phương tiện đi lại luân chuyển mà thôi .
Điều kiện CIF trong Incoterms 2010
Rõ ràng, người bán có lợi thế tốt hơn trong việc bốc, xếp hàng hóa lên phương tiện vận tải. Nhưng EXW thì mọi chi phí và trách nhiệm đối với các rủi ro vẫn đang thuộc về người mua. Cho nên, hầu hết trách nhiệm xếp, dỡ hàng hóa lên phương tiện điều được phía người mua thực hiện làm cho họ không chủ động hơn so với người bán.
Về cơ bản, người bán và người mua phải có các thỏa thuận hợp tác đơn cử, lao lý rõ nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi bên so với các rủi ro đáng tiếc và ngân sách, trước khi thực thi quy trình luân chuyển sản phẩm & hàng hóa . Các tiêu chí so sánh EXW FOB FCA Người bán thông quan hàng hóa xuất khẩu cho người mua No Yes Yes Người bán vận chuyển hàng đến điểm chỉ định và xếp hàng lên phương tiện vận chuyển No Yes Yes Người bán trả chi phí để giao hàng đến cảng chỉ định No Yes Tùy các điều khoản riêng dùng cho hàng LCL, FCL và cho đường hàng không Yes No Yes * Điều kiện FOB chỉ nên dùng cho vận chuyển các lô hàng rời bằng đường biển Bảng so sánh điều kiện kèm theo FCA với FOB và CIF
Mặc khác, so với điều kiện EXW, FCA được cho rằng linh hoạt và mang lại lợi ích cho cả bên bán và bên mua. dùng FCa, và người bán hàng thường có lợi thế trong việc cung cấp các giấy phép liên quan cho quá trình thông quan xuất khẩu. Nhiều ý kiến cho rằng, rất có thể người bán có quan hệ tốt với phía hãng tàu và hải quan khi dùng điều kiện FCA. Về phía người mua, và lợi thế của bên bán trong thông quan hàng hóa đã vô hình chung giúp họ hạ thấp phần nào các chi phí phải có cho lô hàng nhập khẩu.
Tổng Hợp Một vài Ưu Nhược Điểm Của FCA
SongAnhLogs sẽ giới thiệu chi tiết đến quý đọc giả Một vài ưu và nhược điểm khi dùng phương thức FCA, qua bảng mô tả sau:
Ưu điểm Nhược điểm Người bán có cơ hội nâng cao giá bán của hàng hóa, và do các chi phí phát sinh cộng khi bên bán thực hiện thêm trách nhiệm của mình Bất kỳ đề xuất phát sinh nào giữa người bán và người mua đều bị người bán tính phí. Điều này đồng nghĩa với người bán phải chịu thêm rủi ro. Người mua sẽ có cơ hội nắm được các chi phí thật sự trong vận chuyển và bốc xếp hàng hóa đến điểm đến. Chi phí sẽ không có khả năng bị người bán thổi phồng lên. Trách nhiệm người bán chấm dứt khi hàng hóa đã được thông quan, người mua sẽ thực hiện việc mua bảo hiểm cho lô hàng và chịu các rủi ro về sau trong toàn bộ quá trình chuyển tải hàng hóa. Một ưu điểm lớn là người mua không cần quá lo lắng và áp lực trong việc có được giấy phép xuất khẩu theo quy định, để thông quan hàng hóa. Trách nhiệm này thuộc về người bán. Người mua cần thiết phải có thiện chí nhiều hơn – Họ phải cung cấp chính xác cho người bán địa điểm giao hàng thật sự của lô hàng. Người mua phải là người thực sự đứng ra sắp xếp vận chuyển cho lô hàng. Bảng so sánh ưu điểm yếu kém của FCA
Giá Trị Hợp Đồng Theo Điều Kiện FCA
Giá của một hợp đồng buôn bán quốc tế theo điều kiện FCA tùy thuộc vào vị trí hàng hóa được vận chuyển từ đâu (Quảng đường ảnh hưởng đáng kể đến giá cước vận tải). Tuy vậy có 1 số chi phí khác liên quan theo điều kiện FCA mà các nhà nhập khẩu thường đưa vào giá trị hợp đồng ngoại thương. Đó là:
Chi phí cho hợp đồng mua hàng theo giá FOB Chi phí vận chuyển Phí mua bảo hiểm hàng hóa Phí lưu và bảo quản tại kho CFS/ Ngoại quan, phí lưu kho DEM/DET Phí dỡ hàng khỏi phương tiện vận tải Phí vận chuyển hàng về cơ sở sản xuất, nhà kho,…Cùng Một vài chi phí như: thông quan nhập khẩu, đóng phí và lệ phí khác,…
Nhà nhập khẩu phải dự trù tất cả các chi phí trên cho lô hàng nhập khẩu để có cơ sở dùng điều kiện Incoterm phù hợp và đàm phán giá cả với người bán. Người mua hàng nên tìm phương pháp cân đối các chi phí, cũng như tổ chức tốt các bước để handle hàng thông suốt, tránh phát sinh các chi phí không mong muốn.
Kết Luận
Điều kiện FCA là một điều kiện Incoterm phù hợp với nhiều phương thức vận tải, kể cả vận tải đa phương thức, nên có tính ứng dụng rất cao. Ngoài ra, và FCA cho phép người mua hàng chủ động hơn trong việc chỉ định nhà vận chuyển thích hợp.
Không giống như EXW, người mua hàng dùng FCA không cần mất nhiều thời gian cho việc thông quan hàng hóa trước khi xuất khẩu. Điều này rất có lợi cho người mua trong việc giúp họ giảm thiểu 1 số chi phí không mong muốn – Khi phải thuê ngoài các dịch vụ chuyên về thông quan xuất khẩu, trong trường hợp họ không thông thạo quy trình tại nước xuất khẩu.
FCA cũng được đề xuất cao hơn so với FOB, FCA giúp giảm thiểu các rủi ro và tranh chấp có thể xảy ra cho cả người mua và người bán trong khi chuyển giao hàng hóa.
Tuy vậy, khi dùng điều kiện FCa, và người mua phải có thế mạnh về tìm kiếm nhà vận tải phù hợp cũng như kinh nghiệm trong mua hàng quốc tế, vì trách nhiệm của người bán đối với hàng hóa chấm dứt rất nhanh sau khi giao hàng cho người vận tải.
FCA thích hợp cho các đơn vị chức năng có nhà xưởng, cơ sở tại quốc tế ; Công ty mẹ mua hàng từ công ty con và ngược lại. Các công ty xuyên vương quốc này đã có thời hạn góp vốn đầu tư vĩnh viễn tại Nước Ta và thông hiểu chủ trương, đương nhiên là có quan hệ mật thiết với các hãng tàu đặt tại Nước Ta .
Qua bài đăng này, SongAnhLogs mong muốn sẽ giúp các đọc giả có nhiều tham vấn và kiến thức mới về điều kiện Incoterm FCA. Chân thành cảm ơn các bạn độc giả đã dành thời gian đọc hết bài đăng này. SongAnhLogs hy vọng nhận được nhiều ý kiến, phản hồi cũng như chia sẻ từ các bạn.