Là một Fan Hâm mộ thời trang, hẳn bạn đã nghe nói đến từ ” chic ” – ” một phong thái rất chic “, ” cô ấy trông thật chic ” … Vậy từ ” chic ” nghĩa là gì, có nguồn gốc từ đâu và đã hiện hữu trong thời trang từ khi nào ? Từ điển thời trang kỳ này của Bazaar sẽ giải đáp phần nào cho các câu hỏi trên
Theo từ điển tiếng Anh Oxford, “ chic ” ( cách phát âm là / ʃiːk /, đọc là shēk hoặc sheik ) có nghĩa là sự sang trọng và quý phái và lịch sự đặc trưng của một giống / loài / vật đơn cử .“ Chic ” luôn là một thuật ngữ, một tính từ được Harper’s Bazaar sử dụng tiếp tục từ rất lâu. Gần tám thập kỷ trước đây, trong ấn phẩm của Bazaar phát hành đã có các bài viết sử dụng từ “ chic ” để ca tụng các nhà phong cách thiết kế như Cristóbal Balenciaga, và sau đó phong thái mà Coco Chanel, Yves Saint Laurent kiến thiết xây dựng cho các nàng thơ của họ liên tục bổ trợ ý nghĩa cho từ này .
Ngày nay, từ “chic” đã trở nên quen thuộc và là một phần văn hóa thời trang, đến nỗi Wikipedia còn có hẳn một danh sách “notable chics” (các phong cách thời trang sang trọng lịch lãm đáng chú ý).
Từ điển Bazaar: Lịch sử từ “chic” trong thời trang
Ngược dòng thời hạn về thế kỷ 17, bạn sẽ hiểu hơn về “ chic ”, từ tuy ngắn gọn nhưng lại hàm chứa nhiều ý nghĩa này .
Bạn đang đọc: Từ điển Bazaar: Lịch sử từ “chic” trong thời trang1600: Từ “chic” bắt nguồn từ tiếng Pháp cổ xưa: “chicanery” – được định nghĩa là sự tranh cãi, sự ngụy biện. Trong khi đó có một số ý kiến khác cho rằng “chic” gần giống với từ tiếng Đức “shick” có nghĩa là kỹ năng, tài ứng biến, cư xử.
1846: Nhà thơ, nhà phê bình người Pháp Charles Baudelaire đã viết rằng “chic” có vẻ như là một từ mới, và gọi nó là một từ tự tạo lạ lùng, ông thậm chí còn không biết đọc từ này như thế nào.
1856: Trong tiểu thuyết Quý bà Bovary (Madame Bovary) của nhà văn Gustave Flaubert, một trong các nhân vật thường sử dụng từ “chicard” như là một thứ tiếng lóng của người Paris để mô tả người có phong cách nhưng không thuộc giai cấp tư sản.
1860: Từ điển Oxford cho rằng thời gian này, “chic” hay “chicly” như chúng ta biết bắt đầu xuất hiện trong ngôn ngữ tiếng Anh.
1887: Vào ngày 20-1, một bài báo trong ấn bản của tạp chí hàng tuần dành cho phụ nữ lâu đời nhất Anh quốc (hiện nay vẫn được xuất bản) – The Lady – viết rằng “các quý cô New York đều nghĩ không có hình thức giải trí nào sang trọng quý phái như bữa tiệc trưa” (“as chic as a luncheon party”).
1925: Trong giai đoạn nhạc Jazz thịnh hành nhất tại Mỹ, “chic” thể hiện tất cả sự giận dữ trong “vòng quay thời trang” (fashion circles). Tiểu thuyết Quý ông thích phụ nữ tóc vàng (Gentlemen Prefer Blondes) của Anita Loo (từng được xuất bản nguyên tác trên Harper’s Bazaar) đã theo chân quý cô tóc vàng Lorelei Lee, dựa trên các tư liệu về cô còn lưu giữ về cuộc sống thường ngày, nhật ký thời trang. Cô viết: “Người Pháp dùng từ “sheik” cho mọi thứ, trong khi chúng ta chỉ dùng từ này khi nói tới các quý ông có vẻ ngoài giống ngôi sao điện ảnh Rudolf Valentino”. (Rudolf Valentino là ngôi sao điện ảnh mang hai dòng máu Mỹ – Ý, diễn viên bộ phim The Sheik).
1938: Nhận ra tài năng sớm của nhà thiết kế lừng danh người Tây Ban Nha Cristóbal Balenciaga, Harper’s Bazaar đã đăng trong ấn phẩm năm 1938 rằng “Balenciaga là người luôn tuân thủ quy tắc: sự giản lược làm nên tính sang trọng (chic)” (“Balenciaga abides by the law that elimination is chic“).
1944: Trong vở kịch tại Broadway – The Firebrand of Florence, một nhân vật đã hát rằng “Điểm yếu của tôi chính là sự thanh lịch” (“My weakness is chicness“).
1954: Nữ minh tinh Audrey Hepburn – huyền thoại quá cố nổi tiếng là một trong các phụ nữ có phong cách thanh lịch nhất mọi thời đại – khi đó tham gia bộ phim Sabrina. Cô đã mặc các trang phục của nhà tạo mẫu Edith Head, nhà thiết kế trang phục trong phim của Hollywood. Chính các thiết kế của Edith Head đã đưa Audrey Hepburn thành một biểu tượng thời trang và giúp nhà thiết kế giành nhiều giải Oscar cho trang phục trong phim. Edith Head cho biết: “Nếu chiếc váy này do một người không có phong thái mặc lên, nó sẽ không bao giờ trở thành xu hướng” (“If it had been worn by somebody with no chic it would never have become a style”).
1965: Trong thời gian này, các từ đi theo “chic” bắt đầu xuất hiện. Với một chút khoa trương, người Pháp dùng từ “très chic”, người Đức gọi là “uber chic” và riêng tại Paris gọi là “super chic”.
1966: Trở lại với cội nguồn nước Pháp, Yves Saint Laurent đã thay đổi định nghĩa phong cách “chic” bằng cách thiết kế các bộ suit dành cho phái đẹp mang tên Le Smoking. Bộ suit tiên phong trong xu hướng tối giản mạnh mẽ cho phụ nữ và khẳng định vẻ đẹp “chic” của phong cách lưỡng tính.
1968: Ở đỉnh cao sự nghiệp vào giữa các năm 1960, các cô đào người Pháp như Brigitte Bardot, Catherine Deneuve, Inès de la Fressange và It girl người Paris gốc Anh Jane Birkin là các biểu tượng thời trang mở ra thời kỳ của phong cách hờ hững rất “chic”.
1978: Nhóm nhạc Chic chuyên phong cách disco thể hiện bài hát “Le Freak”, ở đoạn điệp khúc là câu “Le freak, c’est chic”.
1993: Kate Moss và Naomi Campbell là hai siêu mẫu mang đến định nghĩa cho vẻ sành điệu hiện đại (modern chic) bằng cách tạo ra một kỷ nguyên mới của thời trang model off-duty style – phong cách ăn mặc của người mẫu ngoài sàn diễn.
2006: Viện bảo tàng nghệ thuật Metropolitan ở New York đã tôn vinh biểu tượng cho sự sang trọng, thanh lịch, đó là cụ bà Nan Kempner với triển lãm “American Chic” .
2010: Hai chị em Mary-
Kate và Ashley Olsen đã đưa đến làn gió mới cho giai đoạn boho chic với trang phục phối nhiều lớp. 5 năm sau, họ ra mắt thương hiệu thời trang The Row, đại diện cho phong cách thời trang thoải mái (có phần luộm thuộm) nhưng vẫn “chic” nhờ vào chất liệu cao cấp và nét cắt tinh tế.
2011: Peter Copping thiết kế bộ sưu tập mùa thu 2011 cho Nina Ricci dựa trên ý tưởng tái định nghĩa từ “chic”. Ông bắt đầu nghiên cứu từ này trên Google và cảm thấy không thực sự hài lòng với kết quả có được.
2014: Cụm từ “Geek chic” ra đời trong kỷ nguyên của phong cách grunge vào cuối thập niên 1990, khi thời trang và công nghệ giao hòa. “Geek chic” chỉ các tín đồ sành thời trang và đam mê công nghệ. Họ đã tạo nên hẳn một xu hướng riêng, khi nhà thiết kế Diane von Furstenberg cho người mẫu đeo kính Google Glass trên sàn diễn.
2015: Ngày nay, Caroline de Maigret, Clémence Poésy, Carine Roitfeld và Marion Cotillard là các biểu tượng thời trang của làn sóng “chic” mới với trang phục sang trọng và thanh lịch.
Chuyển ngữ: Hiền Phan Harper’s Bazaar Việt Nam