Phát âm là bài học kinh nghiệm vỡ lòng để hoàn toàn có thể nói tiếng Anh chuẩn và hay. Bảng ký hiệu ngữ âm quốc tế IPA là một công cụ được tạo ra để giúp người học ngoại ngữ hoàn toàn có thể tự phát âm được một ngôn từ mới. Hãy cùng mình khám phá về mạng lưới hệ thống IPA trong tiếng Anh để hoàn toàn có thể nói tiếng Anh thật hay nhé !
IPA là gì vậy?
Khái niệm
Bạn đang đọc: Bạn Biết Gì Về IPA Trong Tiếng Anh?“Bảng mẫu tự ngữ âm quốc tế hay Bảng ký hiệu ngữ âm quốc tế (viết tắt IPA từ tiếng Anh International Phonetic Alphabet) là hệ thống các ký hiệu ngữ âm được các nhà ngôn ngữ học tạo ra và dùng nhằm thể hiện các âm tiết trong mọi ngôn ngữ của nhân loại một cách chuẩn xác và riêng biệt. Nó được phát triển bởi Hội Ngữ âm Quốc tế (ban đầu là Hội Giáo viên Ngữ âm – Dhi Fonètik Tîtcez’ Asóciécon) với mục đích trở thành tiêu chuẩn phiên âm cho mọi thứ tiếng trên thế giới”. (nguồn: Wikipedia)
Trong tiếng Anh, bảng phiên âm trọn vẹn khác với bảng vần âm, do đó do đó nhìn vào chữ viết thôi thì tất cả chúng ta sẽ không hề phát âm đúng chuẩn từng âm tiết được. Để đọc chuẩn những từ tiếng Anh tất cả chúng ta phải học bảng ký tự phiên âm của nó, sau đó nhìn vào phiên âm của nó trong từ điển để phát âm chuẩn xác, và về sau trong quy trình tiếp xúc nhiều tất cả chúng ta sẽ tự nhớ phát âm của chữ viết mà không cần tra từ điển nữa .
Các thành phần xuất hiện trong IPA
Phiên âm (Phonetic transcription):
Là những ký tự Latin được ghép vào với nhau để tạo thành từ. Những ký tự Latin này không phải là bảng chữ cái.
Bạn Biết Gì Về IPA Trong Tiếng Anh?
Nguyên âm (Vowels):Nguyên âm được hiểu là những giao động của thanh quản hay những âm mà khi ta phát ra luồng khí từ thanh quản lên môi không bị cản trở. Nguyên âm hoàn toàn có thể đứng một mình hoặc hoàn toàn có thể đứng kèm những phụ âm để tạo thành tiếng trong lời nói .Phụ âm (Consonants):Phụ âm là âm phát từ thanh quản qua miệng hay những âm khi phát ra, luồng khí từ thanh quản lên môi bị cản trở, bị tắc ví dụ như lưỡi va chạm môi, răng, 2 môi va chạm nhau trong quy trình phát âm. Phụ âm chỉ phát ra thành tiếng trong lời nói khi phối hợp với nguyên âm . m đôi (Diphthongs): Là sự phối hợp của hai nguyên âm kế nhau trong cùng một âm tiết .Dấu trọng âm (Stress mark):Trọng âm là hiện tượng kỳ lạ nhấn mạnh vấn đề vào 1 âm tiết nào đó. Khi nhìn vào phiên âm của một từ, thì trọng âm của từ đó được ký hiệu bằng dấu ( ‘ ) ở phía trước, bên trên âm tiết đó. Nói cách khác thì, dấu trọng âm chính là dấu ( ‘ ) ở trong bảng phiên âm IPA .Ví dụ:
Tại sao lại học IPA
Giúp người học hiểu cách phát âm chuẩn từng từThấy rõ sự độc lạ giữa chính tả và phiên âm ( sound and spelling ) -> điểm khác nhau giữa tiếng Anh và tiếng Việt .Bổ trợ cho những góc nhìn phát âm khác như trọng âm, ngôn từ, phân biệt âm tiết
Giới thiệu IPA tiếng Anh và cách đọc
Bảng IPA tiếng Anh có chứa 44 âm ( sounds ). Trong đó, có 12 nguyên âm đơn ( vowel sounds ) và 24 phụ âm ( consonant sounds ). Các âm tích hợp với nhau hình thành cách phát âm của từ. Bên cạnh đó còn có một vài ít nguyên âm hoàn toàn có thể ghép với nhau nên sẽ có thêm 8 nguyên âm đôi ( diphthongs ) nữa .
1 Cách đọc nguyên âm đơn (vowel sounds)
Nguyên âm đơn trong tiếng Anh được chia thành nguyên âm đơn ngắn và nguyên âm đơn dài. Nguyên âm dài thường có được phát âm dài hơi hơn, nhấn mạnh vấn đề hơn và rõ ràng hơn so với những nguyên âm ngắn . Các nguyên âm dài gồm có : / iː /, / ɔː /, / uː /, / ɜː /, / ɑː / ( những nguyên âm dài sẽ có dấu “ : ” để phân biệt với những nguyên âm ngắn )
/ iː / – như trong từ green / ɡriːn / ( màu xanh ), feet / fi : t / ( đôi chân ), see/ si : / ( nhìn, xem, thấy )/ ɪ / – như trong từ kid / kɪd / ( đứa trẻ ), sea/ si / ( biển ), và village / ˈvɪlɪdʒ / ( làng )/ ʊ / – như trong từ good / ɡʊd / ( tốt, sản phẩm & hàng hóa ), put / pʊt / ( đặt ), foot / fʊt / ( chân )/ uː / – như trong từ blue/ bluː / ( màu xanh ), food / fu : d / ( thức ăn )/ e / hay còn viết / ɛ / – như trong từ dress / drɛs / ( váy, mặc ), bed / bɛd / ( giường ), get / ɡɛt / ( lấy, mua )/ ə / – như trong từ banana/ bəˈnɑːnə / ( quả chuối ), teacher / ˈtiːtʃə ( r ) / ( giáo viên )/ ɜː / – như trong từ burn / bɜːn / ( đốt cháy ), birthday / ˈbɜːθdeɪ / ( sinh nhật ), bird / bɜ : d / ( con chim ), nurse / nɜ : s / ( y tá )/ ɔː / – như trong từ ball / bɔːl / ( quả bóng ), law / lɔː / ( luật ) ,saw / sɔ : / ( cái cưa, lưỡi cưa ), short / ʃɔ : t / ( ngắn, thấp )/ æ / – như trong từ trap / træp / ( cái bẫy ), bad / bæd / ( xấu, tồi tệ )/ ʌ / – như trong từ come / kʌm / ( đến ), love / lʌv / ( yêu, thích )/ ɑː / – như trong từ start / stɑːt / ( khởi đầu ), father / ˈfɑːðə ( r ) / ( cha ) ,arm / ɑ : m / ( cánh tay ), fast / fɑ : st / ( nhanh )/ ɒ / – như trong từ hot / hɒt / ( nóng ), box / bɒks / ( chiếc hộp )
Mình đã có san sẻ cách đọc những nguyên âm trong tiếng Anh ở bài viết Những điều cần biết về mạng lưới hệ thống âm trong tiếng Anh, bạn tìm hiểu thêm và tự rèn luyện nhé !
2 Cách đọc phụ âm (consonant sounds)
/ p / – như trong từpen / pen / ( cái bút bi ), copy / ˈkɒpi / ( sao chép )/ b / – như trong từback / bæk / ( trở lại ), job / dʒɒb / ( việc làm )/ t / – như trong từtea / tiː / ( trà ) ,tight / taɪt / ( chặt )/ d / – như trong từday / deɪ / ( ngày ), ladder / ˈlædə ( r ) / ( cái thang )/ ʧ / – như trong từchurch/ ʧɜːʧ / ( nhà thời thánh ), match/ mætʃ / ( nối, diêm )/ ʤ / – như trong từ age/ eiʤ / ( độ tuổi ), June / dʒu : n / ( tháng Sáu )/ k / – như trong từkey / ki : / ( chìa khóa ), school / sku : l / ( trường học )/ g / – như trong từget / ɡet / ( lấy, mua ) ,ghos
t / ɡəʊst / ( con ma )/ f / – như trong từfat / fæt / ( béo ), coffee / ˈkɒfi / ( cafe )/ v / – như trong từview / vjuː / ( khung cảnh ), move/ muːv / ( hoạt động )/ θ / – như trong từthin / θɪn / ( gầy ), path/ pɑːθ / ( con đường )/ ð / – như trong từ other / ˈʌðə ( r ) /, bathe / beið / ( tắm )/ s / – như trong từsoon / suːn / ( sớm ) ,sister / ˈsɪstə ( r ) / ( chị, em gái )/ z / – như trong từ zero / ˈzɪərəʊ / ( không ) , zip / zip / ( tiếng rít )/ ʃ / – như trong từship / ʃɪp / ( con thuyền ) , sure / ʃɔː ( r ) / ( chắc như đinh )
/ʒ/ – như trong từ plea
sure / ’ pleʒə ( r ) ( niềm hân hạnh ), và vision / ˈvɪʒn / ( tầm nhìn )/ m / – như trong từmore / mɔː ( r ) / ( hơn, nhiều hơn ), room/ ruːm / ( căn phòng, chỗ trống )/ n / – như trong từnice / naɪs / ( tốt, đẹp ), sun/ sʌn / ( mặt trời )/ ŋ / – như trong từ ring/ riŋ / ( reo ), long/ lɒŋ / ( dài )/ h / – như trong từhot / hɒt / ( nóng ), behind / bɪˈhaɪnd / ( phía sau )/ l / – như trong từlight / laɪt / ( ánh sáng, bóng đèn ), feel/ fiːl / ( cảm thấy, cảm thận )/ r / – như trong từ right / raɪt / ( phải, đúng ), sorry / ˈsɒri / ( xin lỗi )/ w / – như trong từwet / wet / ( ướt, khí ẩm ) ,win / wɪn / ( thắng lợi )/ j / – như trong từyes / jes / ( chấp thuận đồng ý ) ,use / ju : z / ( dùng )
Đọc thêm bài viết Những điều cần biết về mạng lưới hệ thống âm trong tiếng Anh để hiểu về cách đọc phụ âm đúng mực
3 Cách đọc âm đôi (diphthongs)
Trong nguyên âm đôi, âm tiên phong là âm chính và âm thứ hai ( âm kết thúc ) là âm khép miệng, chứ không trọn vẹn là phát từng âm đơn riêng không liên quan gì đến nhau . Diphthongs có sự khác nhau giữa 2 giọng tiếng Anh chính là Anh-Mỹ ( American accent ) và Anh-Anh ( British accent ) .
American accent
Có 5 âm đôi :
/eɪ/ – như trong từ f
ace / feɪs / ( khuôn mặt ), day / deɪ / ( ngày )
/ɔɪ/ – như trong từ ch
oice / tʃɔɪs / ( lựa chọn ), boy/ bɔɪ / ( cậu bé )
/aɪ/ – như trong từ pr
ice / praɪs / ( Chi tiêu ), try/ traɪ / ( cố gắng nỗ lực )
/aʊ/ – như trong từ m
outh / maʊθ / ( cái miệng ), cow / kaʊ / ( con bò )
/oʊ/ – như trong từ g
oat / ɡoʊt / ( con dê ), show/ ʃoʊ / ( trình diễn, chỉ ra, màn biểu diễn )
British accent
Trong British accent âm đôi /oʊ/ của American accent sẽ được đọc là /əʊ/
Ví dụ:
go đọc theo giọng Mỹ là /goʊ/, đọc theo giọng Anh là /gəʊ/ no đọc theo giọng Mỹ là /noʊ/, đọc theo giọng Anh là /nəʊ/
British accent có thêm 3 diphthongs kết thúc với / ə / là / eə /, / ʊə / và / ɪə /. ( Trong American accent 3 âm đôi này sẽ được đọc tương ứng là / er /, / ʊr / và / ɪr / )
/eə/ – như trong từ squ
are/ skweə ( r ) / ( hình vuông vắn ), fair/ feə ( r ) / ( công minh )
/ʊə/ – như trong từ p
oor / pʊə ( r ) / ( nghèo ), jury / ˈdʒʊəri / ( bồi thẩm đoàn )
/ɪə/ – như trong từ n
ear / nɪə ( r ) / ( gần, cạnh ), here / hɪə ( r ) / ( ở đây )
4 Cách đọc âm “r”
Trong Tiếng Anh, âm “ r ” được biết đến như một trong những âm phức tạp cả về khẩu hình miệng, và cách nhả âm .
Cách phát âm “r”: Các bộ phận tác động và hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình phát âm “r”:
Môi :Trong quy trình phát âm “ r ”, khẩu hình cơ bản nhất là miệng tạo thành một vòng tròn nhỏ. Đây cũng là bước tiên phong để phát âm “ r ” .Lưỡi :Lưỡi trong phát âm “ r ” có vai trò khuynh hướng đường âm thanh, và hơi từ cổ họng đưa ra .Họng :Quá trình phát âm “ r ” tương quan trực tiếp đến phần đầu cuống họng. Để có âm “ r ” chuẩn, phần cuống họng phải thắt chặt .
Đặc trưng của âm “ r ” nằm ở sự rung của cuống họng. Khi phát âm, hãy thử đặt tay lên cuống họng. Nếu bạn thấy cuống họng của mình run lên, bạn đã phát âm đúng mực âm “ r ” rất khó đó .
Luyện tập IPA tiếng Anh
Một số tips hữu ích
Tập thói quen tra phiên âm và học cách phát âm của từ mới bạn muốn học, đừng chỉ chăm chăm tra nghĩa của từ
Bạn có thể tải tiện ích eJOY eXtension về trình duyệt Chrome để có thể tra ngay được cách phát âm chuẩn.
Chức năng Say it của eJOY giúp bạn tìm được thêm những video khác có chứa từ/cụm từ đó và học được cách người bản xứ nói thế nào.
Tải eJOY không lấy phí ngay !
Luyện tập đọc những âm một cách thuần thục và đúng mực trước khi học phát âm từng từSử dụng kỹ thuật shadowing ( kỹ thuật nói đuổi ) để luyện phát âm
Luôn chú ý quan tâm đến trọng âm của từ khi học phát âm
Bài tập thực hành
Nhìn vào phiên âm của một vài từ ở dưới đây, bạn có thể đoán những từ này không?
/gɪv/
/ dɔg / / blu / / blæk / / jɛs / / ʧaɪld / / ˈʧɪldrən / / ˈkʌmfərtəbəl / / ˈlæŋgwəʤ / / ðə kæt sæt ɑn ðə mæt / / ˈfluənt ɪn θri mʌnθs / / ˌɪntərˈnæʃənəl fəˈnɛtɪk ˈælfəˌbɛt /
Chuyển các phiên âm tiếng Anh dưới đây thành từ
Phiên âmTừ / bed /……………………………….. / ’ wʊmən /……………………………….. / fə ’ nɛtɪk /……………………………….. / prə, nənsi ’ eɪʃən /………………………………..
/ ’ fridəm /………………………………..
Tìm từ tương ứng với phiên âm đã cho để điền vào các ô trống trong hình
Hi vọng tới đây bạn đã hiểu rõ hơn về mạng lưới hệ thống âm IPA trong tiếng Anh. Hãy tích cực luyện nói cùng eJOY để phát âm ngày càng chuẩn và nói tiếng Anh hay hơn nhé !
Xem thêm