Trong văn học, với các thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ rực rỡ có vai trò không nhỏ góp phần nên sự thành công xuất sắc của một tác phẩm. Nếu ý nghĩa của tác phẩm mang đến cho người đọc các xúc cảm đặc biệt quan trọng thì nghệ thuật và thẩm mỹ dùng từ để lại các dấu ấn bộc lộ nét riêng của tác giả .
Trong nghệ thuật dùng từ, điệp từ là một phép tu từ được sử dụng phổ biến. Các thông tin liên quan đến loại từ này sẽ được cung cấp trong bài viết Điệp từ là gì vậy? của chúng tôi.
Điệp từ là gì vậy?
Bạn đang đọc: Điệp từ là gì vậy? Thí dụ về điệp từĐiệp từ, hay còn được gọi với tên gọi khác là điệp ngữ, là một giải pháp tu từ trong văn học chỉ việc lặp đi lặp lại một từ hoặc cụm từ nhằm mục đích nhấn mạnh vấn đề, chứng minh và khẳng định hoặc liệt kê để làm điển hình nổi bật yếu tố được nói đến .
Thí dụ:
Bạn đang đọc: Điệp từ là gì vậy? Thí dụ về điệp từ
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai,
Khăn vắt lên vai ?
Khăn thương nhớ ai,
Khăn chùi nước mắt ?
Đèn thương nhớ ai,
Mà đèn không tắt ?
Mắt thương nhớ ai,
Mắt ngủ không yên ?
Các dạng điệp từ
Dựa vào hình thức lặp từ, điệp từ sống sót dưới 3 dạng đa phần sau :
– Điệp từ cách quãng:
Là hình thức lặp lại một từ hoặc cụm từ, mà trong đó các từ, cụm từ không có sự liên tục và cách quãng nhau :
Thí dụ: Trong đoạn thơ Việt Bắc của Tố Hữu, tác giả đã sử dụng nhuần nhuyễn biện pháp điện từ cách quãng để miêu tả nỗi nhớ của mình đối với Việt Bắc:
“… Nhớ sao lớp học i tờ
Đồng khuya đuốc sáng các giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối túc tắc suối xa … ”
– Điệp từ nối tiếp:
Là hình thức lặp đi lặp lại một từ, cụm từ có sự tiếp nối đuôi nhau nhau .
Thí dụ:
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy.
Đoạn thơ trên trên được trích từ bài thơ Gửi em Cô người trẻ tuổi xung phong của tác giả Phạm Tiến Duật, tác giả đã sử dụng giải pháp lặp từ tiếp nối đuôi nhau “ thương em ” vô cùng quyến rũ. Cụm từ “ thương em ” được lặp lại nhiều lần diễn đạt tình cảm của tác giả so với cô người trẻ tuổi xung phong . – Điệp từ chuyển tiếp hay còn được gọi là điệp từ vòng, tức là từ ngữ được điệp nằm cuối câu trên chuyển xuống đầu câu dưới tiếp với nó, làm cho câu văn, câu thơ liền mạch nhau .
Thí dụ:
Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh các mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai . ( Đoàn Thị Điểm )
Tác dụng của điệp ngữ
Việc lặp đi lặp lại các từ ngữ góp thêm phần nhấn mạnh vấn đề ý, biểu lộ tốt nhất ý muốn diễn đạt của tác giả. Từ đó, mang lại hiệu qua truyền đạt nội dung, cảm hứng tới người đọc . Ngoài ra, điệp ngữ cũng tạo ra các câu văn, câu thơ giàu âm điệu, làm cho giọng văn tha thiết, uyển chuyển hoặc hào hùng, can đảm và mạnh mẽ, nhiều rung cảm, quyến rũ . Để hiểu rõ hơn điệp ngữ là gì và tính năng của điệp ngữ, ta nghiên cứu và phân tích đoạn văn sau :
Tôi yêu Sài Gòn da diết… Tôi yêu trong nắng sớm, một thứ nắng ngọt ngào… Tôi yêu cả đêm khuya thưa thớt tiếng ồn. Tôi yêu phố phường náo động, dập dìu xe cộ vào các giờ cao điểm. Yêu cả cái tĩnh lặng của buổi sáng tinh sương với làn không khí mát dịu, thanh sạch trên Một vài đường còn nhiều cây xanh che chở…
( Minh Hương )
Điệp ngữ Tôi yêu cho người đọc thấy được tình yêu nồng nhiệt, say đắm của tác giả đối với Sài Gòn. Bên cạnh đó, từ Tôi yêu được lặp đi lặp nhiều lần tạo nên âm điệu da diết mà sôi nổi tạo nên dấu ấn khó phai đối với người đọc.
Như vậy, và ta thấy rằng điệp từ là một biện pháp nghệ thuật đặc biệt, được ứng dụng nhiều trong các tác phẩm văn học Việt Nam. Qua các nội dung trên, bạn đọc đã hiểu được điệp từ là gì vậy? Để củng cố kiến thức cũng như nhận diện tốt biện pháp lặp từ trong các tác phẩm nghệ thuật, ta cùng nhau tìm hiểu Một vài dạng bài tập thông dụng.
Bài tập ứng dụng
Là một giải pháp tu từ tạo nên sự thành công xuất sắc của nhiều tác phẩm và bộc lộ vẻ đẹp của tiếng Việt, điệp từ được lựa chọn là một trong các nội dung trọng tâm trong chương trình giáo dục phổ thông. Dưới đây là Một vài dạng bài tập cơ bản giúp các em học viên thuận tiện nhận diện và học tập tốt môn Ngữ văn . Bài tập : Tìm điệp từ trong đoạn thơ sau và nêu công dụng của chúng : “ Ngày xuân mở nở trắng rừng Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang Ve kêu, rừng phách đổ vàng Nhớ cô em gái hái măng một mình Rừng thu trăng rọi độc lập Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung ” ( Tố Hữu ) – Đoạn thơ trên nằm trong bài thơ Việt Bắc của tác giả Tố Hữu. Để miêu tả nỗi nhớ Việt Bắc, với tác giả đã sử dụng giải pháp điệp từ “ Nhớ ”, đây là dạng điệp từ cách quãng . – Ý nghĩa :
Điệp từ “Nhớ” lặp lại 3 lần cùng với “Ngày xuân mở nở trắng rừng”, “Ve kêu, rừng phách đổ vàng”, “Rừng thu trăng rọi hòa bình” tạo thể hiện hồi ức của tác giả về một bức tranh Việt Bắc với 3 mùa đẹp nhất trong năm của vùng đất này: xuân, hạ, thu.
Cách sử dụng điệp ngữ trong đoạn trích cũng như cả bài thơ vừa làm điển hình nổi bật hồi ức của tác giả, vừa mang đến xúc cảm mạnh cho người đọc. Từ đó, mang đến một bức tranh sôi động về vạn vật thiên nhiên và con người Việt Bắc .
Qua định nghĩa, phân loại và các Thí dụ cụ thể trong bài viết bạn đọc đã hiểu được Điệp từ là gì vậy? Ngoài ra, còn thấy được sự giàu đẹp của tiếng Việt và sự phong phú, đa dạng trong văn học Việt Nam.
Chúng tôi mong rằng các thông tin chúng tôi phân phối sẽ hữu dụng với quý bạn đọc. Cảm ơn quý bạn đọc đã theo dõi bài viết .